Wikipedia:Artykuły na Medal/archiwum/2019-01

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Artykuł na Medal.

2019-01-01 edytuj

Poncjusz z Cimiez (ur. w pierwszej ćwierci III wieku, zm. ok. 258 roku w Cimiez) – święty Kościoła katolickiego oraz Cerkwi prawosławnej, męczennik, senator rzymski, domniemany biskup Cimiez, ewangelizator tego miasta i okolic Nicei oraz doliny Ubaye w Górnej Prowansji; według niektórych starożytnych tekstów hagiograficznych i średniowiecznych kronik nawrócił na chrześcijaństwo cesarza Filipa I Araba i jego syna Filipa II. Popularny w Prowansji, Langwedocji oraz Katalonii, gdzie znajdują się liczne kościoły pod jego wezwaniem oraz inne budowle, miejscowości i obiekty fizjograficzne nazwane od jego imienia. Głównymi propagatorami jego kultu w średniowieczu i nowożytności byli tamtejsi benedyktyni. W Prowansji jest znany także jako patron pól i winnic, a w Katalonii ponadto zielarzy i pszczelarzy, gdzie corocznie odbywają się targi różnych płodów rolnych zwane Fira de Sant Ponç. W ikonografii przedstawiany zwykle jako legionista lub biskup. Podstawowym źródłem informacji o nim jest biografia Życie Poncjusza autorstwa Waleriana naocznego świadka, zamieszczona m.in. w Acta Sanctorum. Czytaj więcej…

2019-01-02 edytuj

49. Turniej Czterech Skoczni – edycja Turnieju Czterech Skoczni, przeprowadzona w sezonie 2000/2001 na skoczniach w Niemczech oraz Austrii, w ramach Pucharu Świata w skokach narciarskich. Początek turnieju nastąpił 28 grudnia 2000 roku, podczas serii kwalifikacyjnej do konkursu na skoczni w Oberstdorfie, który odbył się dzień później. Następnie, 1 stycznia 2001 roku rozegrano konkurs w Garmisch-Partenkirchen, a 4 stycznia w Innsbrucku. Ostatni konkurs został rozegrany 6 stycznia na obiekcie w Bischofshofen. Pierwszy konkurs wygrał ówczesny lider klasyfikacji Pucharu Świata, Martin Schmitt, w drugich zawodach zwyciężył Noriaki Kasai, a ostatnie dwa konkursy wygrał Adam Małysz, który jednocześnie odniósł triumf w klasyfikacji łącznej Turnieju Czterech Skoczni. Na drugim stopniu podium w generalnej klasyfikacji turnieju stanął Janne Ahonen, a na trzecim - Martin Schmitt. W cyklu wystartowało łącznie 106 zawodników z 20 narodowych reprezentacji, natomiast 79 spośród nich awansowało do konkursów głównych i zdobyło punkty do klasyfikacji generalnej Turnieju Czterech Skoczni. Czytaj więcej…

2019-01-03 edytuj

Solaris Trollino – rodzina niskopodłogowych trolejbusów produkowana przez przedsiębiorstwo Solaris Bus & Coach S.A. z Bolechowa-Osiedla. W jej skład wchodzą modele Solaris Trollino 12 i Trollino 18, a także wycofane z oferty w 2018 roku Trollino 15. Trolejbusy Solaris Trollino są konstrukcyjnie oparte na autobusach miejskich z rodziny Solaris Urbino, natomiast produkcją napędu elektrycznego zajmują się zewnętrzni producenci. Solaris współpracuje z przedsiębiorstwami Medcom, Vossloh Kiepe i Škoda Electric, a dawniej także z przedsiębiorstwami Cegelec, Ganz Transelektro i Trobus. Ponadto czeskie przedsiębiorstwo Škoda Electric na bazie trolejbusów Solaris produkuje pojazdy z własnym napędem Škoda 26Tr Solaris oraz Škoda 27Tr Solaris, a dawniej także Škoda 28Tr Solaris. Pojazdy mogą być wyposażone w dodatkowy układ napędu, dzięki któremu mogą pokonywać trasę bez trakcji elektrycznej. Są to dodatkowy agregat prądotwórczy, baterie trakcyjne lub wodorowe ogniwo paliwowe. Wyprodukowano niemal 1200 sztuk trolejbusów Solaris Trollino, które trafiły do ponad 40 odbiorców w 16 europejskich miastach. Czytaj więcej…

2019-01-04 edytuj

Louis de Funès (ur. 31 lipca 1914 w Courbevoie, zm. 27 stycznia 1983 w Nantes) – francuski aktor filmowy, teatralny i scenarzysta. Obok Bourvila i Fernandela zaliczany do grona najwybitniejszych komików w historii kinematografii francuskiej. Był jednym z bardziej cenionych artystów tamtejszego kina w drugiej połowie XX wieku; filmy z jego udziałem, od wczesnych lat 60. do 80., przyciągnęły do kin ponad 270 milionów widzów. Styl gry de Funèsa cechował się ekspresyjnością, szerokim zakresem mimiki twarzy, przesadną gestykulacją, grymasami, okrzykami, podskokami, zniecierpliwieniem, a także wyniosłością, samolubnością i specyficznym chodem. W 1980 roku został nagrodzony honorowym Cezarem za całokształt twórczości. Oprócz Francji, produkcje z udziałem de Funèsa cieszyły się uznaniem w wielu krajach europejskich, między innymi w ówczesnym Związku Radzieckim. Znacznie mniejszą rozpoznawalność miały w krajach anglosaskich, z wyjątkiem komedii Przygody rabina Jakuba, nominowanej do Złotego Globu w kategorii dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego. Czytaj więcej…

2019-01-05 edytuj

Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2018 – zestawienie państw, reprezentowanych przez narodowe komitety olimpijskie, uszeregowanych pod względem liczby zdobytych medali na XXIII Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w 2018 roku w Pjongczangu. O medale olimpijskie sportowcy rywalizowali w 102 konkurencjach w 15 dyscyplinach sportowych. W zawodach wzięli udział przedstawiciele 92 narodowych reprezentacji. Medalistami zostali reprezentanci 30 państw, co jest rekordową liczbą jeśli chodzi o zimowe igrzyska olimpijskie. Zwycięzcą klasyfikacji medalowej została Norwegia z 39 medalami – 14 złotymi, 14 srebrnymi i 11 brązowymi, tym samym ustanowiła nowy rekord jeśli chodzi o łączną sumę medali zdobytych na jednych zimowych igrzyskach, o dwa medale pokonując dotychczasowy rekord Amerykanów z Vancouver. Indywidualnie, najwięcej złotych medali – po trzy – wywalczyli: francuski biathlonista Martin Fourcade oraz norweski biegacz narciarski Johannes Høsflot Klæbo, a najwięcej medali ogółem zdobyła z kolei norweska biegaczka Marit Bjørgen – 5 medali. Czytaj więcej…

2019-01-06 edytuj

Gnieźnik sercowaty – gatunek rośliny należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Występuje w strefie umiarkowanej i subarktycznej półkuli północnej; jest jednym z nielicznych storczyków rosnących w strefie podbiegunowej, w tundrze. W Polsce rośnie głównie w Karpatach, Sudetach oraz w północnej części kraju, zwłaszcza na wybrzeżu. Rozwija się w bardzo różnych zbiorowiskach leśnych i bagiennych, zawsze jednak na glebach kwaśnych, w miejscach wilgotnych, ocienionych i w towarzystwie mszaków. Ze względu na niewielkie rozmiary gatunek bywa często przeoczany. W wielu krajach gatunek w różnym stopniu zagrożony, przede wszystkim z powodu gospodarki leśnej i niekorzystnych zmian warunków wodnych. Roślina objęta jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W opracowaniu Czerwona lista roślin i grzybów Polski z 2006 roku umieszczona była w grupie gatunków narażonych na wyginięcie na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania. Czytaj więcej…

2019-01-07 edytuj

Fairey Fulmar – brytyjski pokładowy dwumiejscowy samolot myśliwski z okresu II wojny światowej, skonstruowany w wytwórni Fairey Aviation. Jednosilnikowy dolnopłat z zakrytą kabiną i wciąganym podwoziem, konstrukcji całkowicie metalowej, napędzany silnikiem rzędowym rodziny Rolls-Royce Merlin. Służył także do zadań rozpoznawczych. Mimo słabszych osiągów od myśliwców jednomiejscowych, stanowił podstawowy myśliwiec pokładowy brytyjskiego lotnictwa marynarki Fleet Air Arm od połowy 1940 do 1941 roku. Używany bojowo do 1942 roku, przede wszystkim w walkach na Morzu Śródziemnym, a do zadań drugorzędnych i jako nocny myśliwiec – do końca wojny. Ocenia się, że Fulmary zestrzeliły co najmniej 112 samolotów przeciwnika i uszkodziły ponad 80, co stanowiło blisko 30% zwycięstw brytyjskiego lotnictwa marynarki. Własne straty w walkach powietrznych wynosiły 40 samolotów. Czytaj więcej…

2019-01-08 edytuj

Poncjusz z Cimiez (ur. w pierwszej ćwierci III wieku, zm. ok. 258 roku w Cimiez) – święty Kościoła katolickiego oraz Cerkwi prawosławnej, męczennik, senator rzymski, domniemany biskup Cimiez, ewangelizator tego miasta i okolic Nicei oraz doliny Ubaye w Górnej Prowansji; według niektórych starożytnych tekstów hagiograficznych i średniowiecznych kronik nawrócił na chrześcijaństwo cesarza Filipa I Araba i jego syna Filipa II. Popularny w Prowansji, Langwedocji oraz Katalonii, gdzie znajdują się liczne kościoły pod jego wezwaniem oraz inne budowle, miejscowości i obiekty fizjograficzne nazwane od jego imienia. Głównymi propagatorami jego kultu w średniowieczu i nowożytności byli tamtejsi benedyktyni. W Prowansji jest znany także jako patron pól i winnic, a w Katalonii ponadto zielarzy i pszczelarzy, gdzie corocznie odbywają się targi różnych płodów rolnych zwane Fira de Sant Ponç. W ikonografii przedstawiany zwykle jako legionista lub biskup. Podstawowym źródłem informacji o nim jest biografia Życie Poncjusza autorstwa Waleriana naocznego świadka, zamieszczona m.in. w Acta Sanctorum. Czytaj więcej…

2019-01-09 edytuj

49. Turniej Czterech Skoczni – edycja Turnieju Czterech Skoczni, przeprowadzona w sezonie 2000/2001 na skoczniach w Niemczech oraz Austrii, w ramach Pucharu Świata w skokach narciarskich. Początek turnieju nastąpił 28 grudnia 2000 roku, podczas serii kwalifikacyjnej do konkursu na skoczni w Oberstdorfie, który odbył się dzień później. Następnie, 1 stycznia 2001 roku rozegrano konkurs w Garmisch-Partenkirchen, a 4 stycznia w Innsbrucku. Ostatni konkurs został rozegrany 6 stycznia na obiekcie w Bischofshofen. Pierwszy konkurs wygrał ówczesny lider klasyfikacji Pucharu Świata, Martin Schmitt, w drugich zawodach zwyciężył Noriaki Kasai, a ostatnie dwa konkursy wygrał Adam Małysz, który jednocześnie odniósł triumf w klasyfikacji łącznej Turnieju Czterech Skoczni. Na drugim stopniu podium w generalnej klasyfikacji turnieju stanął Janne Ahonen, a na trzecim - Martin Schmitt. W cyklu wystartowało łącznie 106 zawodników z 20 narodowych reprezentacji, natomiast 79 spośród nich awansowało do konkursów głównych i zdobyło punkty do klasyfikacji generalnej Turnieju Czterech Skoczni. Czytaj więcej…

2019-01-10 edytuj

Solaris Trollino – rodzina niskopodłogowych trolejbusów produkowana przez przedsiębiorstwo Solaris Bus & Coach S.A. z Bolechowa-Osiedla. W jej skład wchodzą modele Solaris Trollino 12 i Trollino 18, a także wycofane z oferty w 2018 roku Trollino 15. Trolejbusy Solaris Trollino są konstrukcyjnie oparte na autobusach miejskich z rodziny Solaris Urbino, natomiast produkcją napędu elektrycznego zajmują się zewnętrzni producenci. Solaris współpracuje z przedsiębiorstwami Medcom, Vossloh Kiepe i Škoda Electric, a dawniej także z przedsiębiorstwami Cegelec, Ganz Transelektro i Trobus. Ponadto czeskie przedsiębiorstwo Škoda Electric na bazie trolejbusów Solaris produkuje pojazdy z własnym napędem Škoda 26Tr Solaris oraz Škoda 27Tr Solaris, a dawniej także Škoda 28Tr Solaris. Pojazdy mogą być wyposażone w dodatkowy układ napędu, dzięki któremu mogą pokonywać trasę bez trakcji elektrycznej. Są to dodatkowy agregat prądotwórczy, baterie trakcyjne lub wodorowe ogniwo paliwowe. Wyprodukowano niemal 1200 sztuk trolejbusów Solaris Trollino, które trafiły do ponad 40 odbiorców w 16 europejskich miastach. Czytaj więcej…

2019-01-11 edytuj

Louis de Funès (ur. 31 lipca 1914 w Courbevoie, zm. 27 stycznia 1983 w Nantes) – francuski aktor filmowy, teatralny i scenarzysta. Obok Bourvila i Fernandela zaliczany do grona najwybitniejszych komików w historii kinematografii francuskiej. Był jednym z bardziej cenionych artystów tamtejszego kina w drugiej połowie XX wieku; filmy z jego udziałem, od wczesnych lat 60. do 80., przyciągnęły do kin ponad 270 milionów widzów. Styl gry de Funèsa cechował się ekspresyjnością, szerokim zakresem mimiki twarzy, przesadną gestykulacją, grymasami, okrzykami, podskokami, zniecierpliwieniem, a także wyniosłością, samolubnością i specyficznym chodem. W 1980 roku został nagrodzony honorowym Cezarem za całokształt twórczości. Oprócz Francji, produkcje z udziałem de Funèsa cieszyły się uznaniem w wielu krajach europejskich, między innymi w ówczesnym Związku Radzieckim. Znacznie mniejszą rozpoznawalność miały w krajach anglosaskich, z wyjątkiem komedii Przygody rabina Jakuba, nominowanej do Złotego Globu w kategorii dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego. Czytaj więcej…

2019-01-12 edytuj

Klasyfikacja medalowa Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2018 – zestawienie państw, reprezentowanych przez narodowe komitety olimpijskie, uszeregowanych pod względem liczby zdobytych medali na XXIII Zimowych Igrzyskach Olimpijskich w 2018 roku w Pjongczangu. O medale olimpijskie sportowcy rywalizowali w 102 konkurencjach w 15 dyscyplinach sportowych. W zawodach wzięli udział przedstawiciele 92 narodowych reprezentacji. Medalistami zostali reprezentanci 30 państw, co jest rekordową liczbą jeśli chodzi o zimowe igrzyska olimpijskie. Zwycięzcą klasyfikacji medalowej została Norwegia z 39 medalami – 14 złotymi, 14 srebrnymi i 11 brązowymi, tym samym ustanowiła nowy rekord jeśli chodzi o łączną sumę medali zdobytych na jednych zimowych igrzyskach, o dwa medale pokonując dotychczasowy rekord Amerykanów z Vancouver. Indywidualnie, najwięcej złotych medali – po trzy – wywalczyli: francuski biathlonista Martin Fourcade oraz norweski biegacz narciarski Johannes Høsflot Klæbo, a najwięcej medali ogółem zdobyła z kolei norweska biegaczka Marit Bjørgen – 5 medali. Czytaj więcej…

2019-01-13 edytuj

Gnieźnik sercowaty – gatunek rośliny należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Występuje w strefie umiarkowanej i subarktycznej półkuli północnej; jest jednym z nielicznych storczyków rosnących w strefie podbiegunowej, w tundrze. W Polsce rośnie głównie w Karpatach, Sudetach oraz w północnej części kraju, zwłaszcza na wybrzeżu. Rozwija się w bardzo różnych zbiorowiskach leśnych i bagiennych, zawsze jednak na glebach kwaśnych, w miejscach wilgotnych, ocienionych i w towarzystwie mszaków. Ze względu na niewielkie rozmiary gatunek bywa często przeoczany. W wielu krajach gatunek w różnym stopniu zagrożony, przede wszystkim z powodu gospodarki leśnej i niekorzystnych zmian warunków wodnych. Roślina objęta jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W opracowaniu Czerwona lista roślin i grzybów Polski z 2006 roku umieszczona była w grupie gatunków narażonych na wyginięcie na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania. Czytaj więcej…

2019-01-14 edytuj

Biathlon na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2006 – bieg indywidualny kobiet – konkurencja Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2006, która odbyła się 13 lutego w Cesana San Sicario. Była to pierwsza konkurencja kobiet podczas igrzysk w Turynie. W biegu wzięły udział 82 zawodniczki. Do biegu indywidualnego zawodniczki startowały w 30-sekundowych odstępach czasowych, każda zawodniczka miała osobno mierzony czas. Rywalizacja rozpoczęła się od startu Diany Rasimovičiūtė 30 sekund po godzinie 12. Złoty medal wywalczyła reprezentantka Rosji Swietłana Iszmuratowa, która popełniła jeden błąd na strzelnicy, przez co do jej czasu została doliczona jedna minuta. Początkowo srebrny medal zdobyła jej rodaczka – Olga Pylowa, jednak po zakończeniu biegu została zdyskwalifikowana za użycie niedozwolonych środków. Międzynarodowy Komitet Olimpijski nałożył na Pylową dwuletnią karę, więc srebrny medal przypadł Niemce Martinie Glagow. Brązowy medal wywalczyła biathlonistka Albina Achatowa reprezentująca Rosję. Czytaj więcej…

2019-01-15 edytuj

Poncjusz z Cimiez (ur. w pierwszej ćwierci III wieku, zm. ok. 258 roku w Cimiez) – święty Kościoła katolickiego oraz Cerkwi prawosławnej, męczennik, senator rzymski, domniemany biskup Cimiez, ewangelizator tego miasta i okolic Nicei oraz doliny Ubaye w Górnej Prowansji; według niektórych starożytnych tekstów hagiograficznych i średniowiecznych kronik nawrócił na chrześcijaństwo cesarza Filipa I Araba i jego syna Filipa II. Popularny w Prowansji, Langwedocji oraz Katalonii, gdzie znajdują się liczne kościoły pod jego wezwaniem oraz inne budowle, miejscowości i obiekty fizjograficzne nazwane od jego imienia. Głównymi propagatorami jego kultu w średniowieczu i nowożytności byli tamtejsi benedyktyni. W Prowansji jest znany także jako patron pól i winnic, a w Katalonii ponadto zielarzy i pszczelarzy, gdzie corocznie odbywają się targi różnych płodów rolnych zwane Fira de Sant Ponç. W ikonografii przedstawiany zwykle jako legionista lub biskup. Podstawowym źródłem informacji o nim jest biografia Życie Poncjusza autorstwa Waleriana naocznego świadka, zamieszczona m.in. w Acta Sanctorum. Czytaj więcej…

2019-01-16 edytuj

49. Turniej Czterech Skoczni – edycja Turnieju Czterech Skoczni, przeprowadzona w sezonie 2000/2001 na skoczniach w Niemczech oraz Austrii, w ramach Pucharu Świata w skokach narciarskich. Początek turnieju nastąpił 28 grudnia 2000 roku, podczas serii kwalifikacyjnej do konkursu na skoczni w Oberstdorfie, który odbył się dzień później. Następnie, 1 stycznia 2001 roku rozegrano konkurs w Garmisch-Partenkirchen, a 4 stycznia w Innsbrucku. Ostatni konkurs został rozegrany 6 stycznia na obiekcie w Bischofshofen. Pierwszy konkurs wygrał ówczesny lider klasyfikacji Pucharu Świata, Martin Schmitt, w drugich zawodach zwyciężył Noriaki Kasai, a ostatnie dwa konkursy wygrał Adam Małysz, który jednocześnie odniósł triumf w klasyfikacji łącznej Turnieju Czterech Skoczni. Na drugim stopniu podium w generalnej klasyfikacji turnieju stanął Janne Ahonen, a na trzecim - Martin Schmitt. W cyklu wystartowało łącznie 106 zawodników z 20 narodowych reprezentacji, natomiast 79 spośród nich awansowało do konkursów głównych i zdobyło punkty do klasyfikacji generalnej Turnieju Czterech Skoczni. Czytaj więcej…

2019-01-17 edytuj

Solaris Trollino – rodzina niskopodłogowych trolejbusów produkowana przez przedsiębiorstwo Solaris Bus & Coach S.A. z Bolechowa-Osiedla. W jej skład wchodzą modele Solaris Trollino 12 i Trollino 18, a także wycofane z oferty w 2018 roku Trollino 15. Trolejbusy Solaris Trollino są konstrukcyjnie oparte na autobusach miejskich z rodziny Solaris Urbino, natomiast produkcją napędu elektrycznego zajmują się zewnętrzni producenci. Solaris współpracuje z przedsiębiorstwami Medcom, Vossloh Kiepe i Škoda Electric, a dawniej także z przedsiębiorstwami Cegelec, Ganz Transelektro i Trobus. Ponadto czeskie przedsiębiorstwo Škoda Electric na bazie trolejbusów Solaris produkuje pojazdy z własnym napędem Škoda 26Tr Solaris oraz Škoda 27Tr Solaris, a dawniej także Škoda 28Tr Solaris. Pojazdy mogą być wyposażone w dodatkowy układ napędu, dzięki któremu mogą pokonywać trasę bez trakcji elektrycznej. Są to dodatkowy agregat prądotwórczy, baterie trakcyjne lub wodorowe ogniwo paliwowe. Wyprodukowano niemal 1200 sztuk trolejbusów Solaris Trollino, które trafiły do ponad 40 odbiorców w 16 europejskich miastach. Czytaj więcej…

2019-01-18 edytuj

Louis de Funès (ur. 31 lipca 1914 w Courbevoie, zm. 27 stycznia 1983 w Nantes) – francuski aktor filmowy, teatralny i scenarzysta. Obok Bourvila i Fernandela zaliczany do grona najwybitniejszych komików w historii kinematografii francuskiej. Był jednym z bardziej cenionych artystów tamtejszego kina w drugiej połowie XX wieku; filmy z jego udziałem, od wczesnych lat 60. do 80., przyciągnęły do kin ponad 270 milionów widzów. Styl gry de Funèsa cechował się ekspresyjnością, szerokim zakresem mimiki twarzy, przesadną gestykulacją, grymasami, okrzykami, podskokami, zniecierpliwieniem, a także wyniosłością, samolubnością i specyficznym chodem. W 1980 roku został nagrodzony honorowym Cezarem za całokształt twórczości. Oprócz Francji, produkcje z udziałem de Funèsa cieszyły się uznaniem w wielu krajach europejskich, między innymi w ówczesnym Związku Radzieckim. Znacznie mniejszą rozpoznawalność miały w krajach anglosaskich, z wyjątkiem komedii Przygody rabina Jakuba, nominowanej do Złotego Globu w kategorii dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego. Czytaj więcej…

2019-01-19 edytuj

Dilofozaur – rodzaj dinozaura, teropoda żyjącego w Ameryce Północnej w epoce jury wczesnej, około 193 milionów lat temu. Dilophosaurus należy do rodziny dilofozaurów wraz z drakowenatorem. Grupa ta leży na drzewie rodowym dinozaurów pomiędzy Coelophysidae i późniejszymi teropodami. Dilophosaurus prowadził aktywny tryb życia, poruszał się na dwóch nogach, mógł polować na dużą zdobycz, ale także żywić się mniejszymi zwierzętami, także rybami. Mierząc około 7 m długości i ważąc jakieś 400 kg, dilofozaur należał do najwcześniejszych wielkich dinozaurów drapieżnych, chociaż był mniejszy od późniejszych teropodów. Cechował się smukłością i lekką budową, miał proporcjonalnie dużą, ale delikatną czaszkę. Żuchwa była smukła i delikatna z przodu, z tyłu głęboka. Długie, zakrzywione, cienkie zęby były spłaszczone bocznie. Te umocowane w żuchwie ustępowały wielkością górnym odpowiednikom. Większość z nich cechowało ząbkowanie przedniego i tylnego brzegu. Długa szyja wspierała się na wydrążonych kręgach, bardzo lekkich. Silne kończyny górne miały długie i smukłe kości. Czytaj więcej…

2019-01-20 edytuj

Gnieźnik sercowaty – gatunek rośliny należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Występuje w strefie umiarkowanej i subarktycznej półkuli północnej; jest jednym z nielicznych storczyków rosnących w strefie podbiegunowej, w tundrze. W Polsce rośnie głównie w Karpatach, Sudetach oraz w północnej części kraju, zwłaszcza na wybrzeżu. Rozwija się w bardzo różnych zbiorowiskach leśnych i bagiennych, zawsze jednak na glebach kwaśnych, w miejscach wilgotnych, ocienionych i w towarzystwie mszaków. Ze względu na niewielkie rozmiary gatunek bywa często przeoczany. W wielu krajach gatunek w różnym stopniu zagrożony, przede wszystkim z powodu gospodarki leśnej i niekorzystnych zmian warunków wodnych. Roślina objęta jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W opracowaniu Czerwona lista roślin i grzybów Polski z 2006 roku umieszczona była w grupie gatunków narażonych na wyginięcie na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania. Czytaj więcej…

2019-01-21 edytuj

Biathlon na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2006 – bieg indywidualny kobiet – konkurencja Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2006, która odbyła się 13 lutego w Cesana San Sicario. Była to pierwsza konkurencja kobiet podczas igrzysk w Turynie. W biegu wzięły udział 82 zawodniczki. Do biegu indywidualnego zawodniczki startowały w 30-sekundowych odstępach czasowych, każda zawodniczka miała osobno mierzony czas. Rywalizacja rozpoczęła się od startu Diany Rasimovičiūtė 30 sekund po godzinie 12. Złoty medal wywalczyła reprezentantka Rosji Swietłana Iszmuratowa, która popełniła jeden błąd na strzelnicy, przez co do jej czasu została doliczona jedna minuta. Początkowo srebrny medal zdobyła jej rodaczka – Olga Pylowa, jednak po zakończeniu biegu została zdyskwalifikowana za użycie niedozwolonych środków. Międzynarodowy Komitet Olimpijski nałożył na Pylową dwuletnią karę, więc srebrny medal przypadł Niemce Martinie Glagow. Brązowy medal wywalczyła biathlonistka Albina Achatowa reprezentująca Rosję. Czytaj więcej…

2019-01-22 edytuj

Poncjusz z Cimiez (ur. w pierwszej ćwierci III wieku, zm. ok. 258 roku w Cimiez) – święty Kościoła katolickiego oraz Cerkwi prawosławnej, męczennik, senator rzymski, domniemany biskup Cimiez, ewangelizator tego miasta i okolic Nicei oraz doliny Ubaye w Górnej Prowansji; według niektórych starożytnych tekstów hagiograficznych i średniowiecznych kronik nawrócił na chrześcijaństwo cesarza Filipa I Araba i jego syna Filipa II. Popularny w Prowansji, Langwedocji oraz Katalonii, gdzie znajdują się liczne kościoły pod jego wezwaniem oraz inne budowle, miejscowości i obiekty fizjograficzne nazwane od jego imienia. Głównymi propagatorami jego kultu w średniowieczu i nowożytności byli tamtejsi benedyktyni. W Prowansji jest znany także jako patron pól i winnic, a w Katalonii ponadto zielarzy i pszczelarzy, gdzie corocznie odbywają się targi różnych płodów rolnych zwane Fira de Sant Ponç. W ikonografii przedstawiany zwykle jako legionista lub biskup. Podstawowym źródłem informacji o nim jest biografia Życie Poncjusza autorstwa Waleriana naocznego świadka, zamieszczona m.in. w Acta Sanctorum. Czytaj więcej…

2019-01-23 edytuj

49. Turniej Czterech Skoczni – edycja Turnieju Czterech Skoczni, przeprowadzona w sezonie 2000/2001 na skoczniach w Niemczech oraz Austrii, w ramach Pucharu Świata w skokach narciarskich. Początek turnieju nastąpił 28 grudnia 2000 roku, podczas serii kwalifikacyjnej do konkursu na skoczni w Oberstdorfie, który odbył się dzień później. Następnie, 1 stycznia 2001 roku rozegrano konkurs w Garmisch-Partenkirchen, a 4 stycznia w Innsbrucku. Ostatni konkurs został rozegrany 6 stycznia na obiekcie w Bischofshofen. Pierwszy konkurs wygrał ówczesny lider klasyfikacji Pucharu Świata, Martin Schmitt, w drugich zawodach zwyciężył Noriaki Kasai, a ostatnie dwa konkursy wygrał Adam Małysz, który jednocześnie odniósł triumf w klasyfikacji łącznej Turnieju Czterech Skoczni. Na drugim stopniu podium w generalnej klasyfikacji turnieju stanął Janne Ahonen, a na trzecim - Martin Schmitt. W cyklu wystartowało łącznie 106 zawodników z 20 narodowych reprezentacji, natomiast 79 spośród nich awansowało do konkursów głównych i zdobyło punkty do klasyfikacji generalnej Turnieju Czterech Skoczni. Czytaj więcej…

2019-01-24 edytuj

Solaris Trollino – rodzina niskopodłogowych trolejbusów produkowana przez przedsiębiorstwo Solaris Bus & Coach S.A. z Bolechowa-Osiedla. W jej skład wchodzą modele Solaris Trollino 12 i Trollino 18, a także wycofane z oferty w 2018 roku Trollino 15. Trolejbusy Solaris Trollino są konstrukcyjnie oparte na autobusach miejskich z rodziny Solaris Urbino, natomiast produkcją napędu elektrycznego zajmują się zewnętrzni producenci. Solaris współpracuje z przedsiębiorstwami Medcom, Vossloh Kiepe i Škoda Electric, a dawniej także z przedsiębiorstwami Cegelec, Ganz Transelektro i Trobus. Ponadto czeskie przedsiębiorstwo Škoda Electric na bazie trolejbusów Solaris produkuje pojazdy z własnym napędem Škoda 26Tr Solaris oraz Škoda 27Tr Solaris, a dawniej także Škoda 28Tr Solaris. Pojazdy mogą być wyposażone w dodatkowy układ napędu, dzięki któremu mogą pokonywać trasę bez trakcji elektrycznej. Są to dodatkowy agregat prądotwórczy, baterie trakcyjne lub wodorowe ogniwo paliwowe. Wyprodukowano niemal 1200 sztuk trolejbusów Solaris Trollino, które trafiły do ponad 40 odbiorców w 16 europejskich miastach. Czytaj więcej…

2019-01-25 edytuj

Louis de Funès (ur. 31 lipca 1914 w Courbevoie, zm. 27 stycznia 1983 w Nantes) – francuski aktor filmowy, teatralny i scenarzysta. Obok Bourvila i Fernandela zaliczany do grona najwybitniejszych komików w historii kinematografii francuskiej. Był jednym z bardziej cenionych artystów tamtejszego kina w drugiej połowie XX wieku; filmy z jego udziałem, od wczesnych lat 60. do 80., przyciągnęły do kin ponad 270 milionów widzów. Styl gry de Funèsa cechował się ekspresyjnością, szerokim zakresem mimiki twarzy, przesadną gestykulacją, grymasami, okrzykami, podskokami, zniecierpliwieniem, a także wyniosłością, samolubnością i specyficznym chodem. W 1980 roku został nagrodzony honorowym Cezarem za całokształt twórczości. Oprócz Francji, produkcje z udziałem de Funèsa cieszyły się uznaniem w wielu krajach europejskich, między innymi w ówczesnym Związku Radzieckim. Znacznie mniejszą rozpoznawalność miały w krajach anglosaskich, z wyjątkiem komedii Przygody rabina Jakuba, nominowanej do Złotego Globu w kategorii dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego. Czytaj więcej…

2019-01-26 edytuj

Dilofozaur – rodzaj dinozaura, teropoda żyjącego w Ameryce Północnej w epoce jury wczesnej, około 193 milionów lat temu. Dilophosaurus należy do rodziny dilofozaurów wraz z drakowenatorem. Grupa ta leży na drzewie rodowym dinozaurów pomiędzy Coelophysidae i późniejszymi teropodami. Dilophosaurus prowadził aktywny tryb życia, poruszał się na dwóch nogach, mógł polować na dużą zdobycz, ale także żywić się mniejszymi zwierzętami, także rybami. Mierząc około 7 m długości i ważąc jakieś 400 kg, dilofozaur należał do najwcześniejszych wielkich dinozaurów drapieżnych, chociaż był mniejszy od późniejszych teropodów. Cechował się smukłością i lekką budową, miał proporcjonalnie dużą, ale delikatną czaszkę. Żuchwa była smukła i delikatna z przodu, z tyłu głęboka. Długie, zakrzywione, cienkie zęby były spłaszczone bocznie. Te umocowane w żuchwie ustępowały wielkością górnym odpowiednikom. Większość z nich cechowało ząbkowanie przedniego i tylnego brzegu. Długa szyja wspierała się na wydrążonych kręgach, bardzo lekkich. Silne kończyny górne miały długie i smukłe kości. Czytaj więcej…

2019-01-27 edytuj

Gnieźnik sercowaty – gatunek rośliny należący do rodziny storczykowatych (Orchidaceae). Występuje w strefie umiarkowanej i subarktycznej półkuli północnej; jest jednym z nielicznych storczyków rosnących w strefie podbiegunowej, w tundrze. W Polsce rośnie głównie w Karpatach, Sudetach oraz w północnej części kraju, zwłaszcza na wybrzeżu. Rozwija się w bardzo różnych zbiorowiskach leśnych i bagiennych, zawsze jednak na glebach kwaśnych, w miejscach wilgotnych, ocienionych i w towarzystwie mszaków. Ze względu na niewielkie rozmiary gatunek bywa często przeoczany. W wielu krajach gatunek w różnym stopniu zagrożony, przede wszystkim z powodu gospodarki leśnej i niekorzystnych zmian warunków wodnych. Roślina objęta jest w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. W opracowaniu Czerwona lista roślin i grzybów Polski z 2006 roku umieszczona była w grupie gatunków narażonych na wyginięcie na izolowanych stanowiskach, poza głównym obszarem występowania. Czytaj więcej…

2019-01-28 edytuj

Biathlon na Zimowych Igrzyskach Olimpijskich 2006 – bieg indywidualny kobiet – konkurencja Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2006, która odbyła się 13 lutego w Cesana San Sicario. Była to pierwsza konkurencja kobiet podczas igrzysk w Turynie. W biegu wzięły udział 82 zawodniczki. Do biegu indywidualnego zawodniczki startowały w 30-sekundowych odstępach czasowych, każda zawodniczka miała osobno mierzony czas. Rywalizacja rozpoczęła się od startu Diany Rasimovičiūtė 30 sekund po godzinie 12. Złoty medal wywalczyła reprezentantka Rosji Swietłana Iszmuratowa, która popełniła jeden błąd na strzelnicy, przez co do jej czasu została doliczona jedna minuta. Początkowo srebrny medal zdobyła jej rodaczka – Olga Pylowa, jednak po zakończeniu biegu została zdyskwalifikowana za użycie niedozwolonych środków. Międzynarodowy Komitet Olimpijski nałożył na Pylową dwuletnią karę, więc srebrny medal przypadł Niemce Martinie Glagow. Brązowy medal wywalczyła biathlonistka Albina Achatowa reprezentująca Rosję. Czytaj więcej…

2019-01-29 edytuj

Skoki narciarskie na Zimowych Igrzyskach Azjatyckich 2011 – zawody w skokach narciarskich, przeprowadzone między 31 stycznia a 2 lutego 2011 roku w ramach Zimowych Igrzyskach Azjatyckich 2011 w Ałmatach. Rozegrano trzy konkurencje – dwa konkursy indywidualne - na skoczniach HS 140 i HS 105 oraz jeden drużynowy na skoczni HS 140. Oba obiekty, na których przeprowadzono konkursy mistrzostw świata znajdują się w kompleksie Gornyj Gigant. Po raz trzeci skoki narciarskie weszły w skład zimowych igrzysk azjatyckich i jednocześnie po raz drugi skoczkowie narciarscy walczyli o medale tego typu imprezy. W konkursie indywidualnym na skoczni dużej zwyciężył Japończyk Kazuya Yoshioka, a na skoczni normalnej zwycięstwo odniósł Kazach Jewgienij Lowkin. Złoto w konkursie drużynowym wywalczyła reprezentacja Japonii, która wystąpiła w składzie: Kazuyoshi Funaki, Yūhei Sasaki, Yūta Watase oraz Kazuya Yoshioka. W zawodach wzięło udział dziewiętnastu zawodników z czterech państw – Japonii, Kazachstanu, Korei Południowej i Chin. Czytaj więcej…

2019-01-30 edytuj

MiG-1 – radziecki samolot myśliwski z okresu II wojny światowej, skonstruowany w biurze Nikołaja Polikarpowa i ukończony przez Mikojana i Guriewicza. Stanowił jednomiejscowy jednosilnikowy dolnopłat o konstrukcji mieszanej, z chowanym podwoziem, napędzany silnikiem rzędowym. Wyprodukowany w liczbie tylko 100 sztuk w 1940 roku, został zastąpiony przez jego produkowaną masowo wersję rozwojową MiG-3. Wszedł do służby jako pierwszy z nowoczesnych radzieckich myśliwców przełomu lat 30. i 40. i służył bojowo w początkowym okresie tzw. wielkiej wojny ojczyźnianej, w latach 1941–1942. Był pierwszym samolotem noszącym sygnaturę MiG – biura Mikojana i Guriewicza. Podobnie jak MiG-3, osiągał wysoką prędkość na dużych wysokościach, przez co okazał się słabo dostosowany do specyfiki walk na froncie wschodnim, toczonych na niższym pułapie. Czytaj więcej…

2019-01-31 edytuj

Ulica Bednarska w Łodzi – ulica w północnej części dawnej łódzkiej dzielnicy Górna, stanowiąca granicę oddzielającą trzy obszary SIM: Górniak od Chojen i Górniak od Kuraka. Posesje po północnej, nieparzystej stronie ulicy są położone na Górniaku, zaś posesje po stronie południowej, parzystej – na Chojnach i na Kuraku. Ulica Bednarska rozpoczyna się od skrzyżowania z ul. Rzgowską, początkowo prowadzi w kierunku południowo-zachodnim, za skrzyżowaniem z ul. Juliana Korsaka skręca na północny zachód i kończy się na skrzyżowaniu z ul. Pabianicką. Ulica ma status drogi powiatowej. Na całej jej długości obowiązuje ruch dwukierunkowy. Przecina ona park im. Legionów, obejmujący obszar dawnego parku fabrykanckiego Ernsta Leonhardta oraz dawnego parku ZUS. Nazwa ulicy, pochodząca od rzeczownika „bednarz” określającego rzemieślnika wytwarzającego naczynia z drewna, nie ma terenowego uzasadnienia. Czytaj więcej…