Szlak Romański w Polsce
Szlak Romański w Polsce – oznakowanie zabytków romańskich w Polsce, w założeniu trasa turystyczna.
Poniżej znajduje się lista obiektów na Szlaku Romańskim w Polsce podzielona według województw.
Województwo dolnośląskie Edytuj
Zdjęcie | Nazwa | Miejscowość | Wybudowany | Źródło |
---|---|---|---|---|
kościół filialny św. Jadwigi | Bartniki-Niwnice | po 1305 | [1] | |
kościół Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny | Biały Kościół | 1264 | [1] | |
kościół Bożego Ciała | Brzeg Głogowski | XIII w. | [1] | |
Zamek Książąt Głogowskich, murowana wieża | Głogów | XIII w. | [1] | |
kościół św. Piotra w Głogowie, fundamenty | Głogów | XII w. | [1] | |
kościół Matki Boskiej i Jana Chrzciciela | Gościszów | XIII w. | [1] | |
Zamek w Gościszowie | Gościszów | XIII w. | [1] | |
opactwo cystersów | Henryków | XII w. | [1] | |
kościół św. Franciszka z Asyżu | Jerzmanki | XIII w. | [1] | |
kościół Narodzenia Najświętszej Maryi Panny | Kiełczyn | XIII w. | [1] | |
Kościół św. Jerzego | Kondratów | pocz. XIV w. | [1] | |
mury romańskiego kościoła | Kościelniki Średnie | XII w. | [1] | |
Zamek Piastowski, mury do 12 m, relikty kaplicy zamkowej | Legnica | 1 poł. XIII w. | [1] | |
katedra św. ap. Piotra i Pawła | Legnica | pierwotnie 1208, 1333–1380 | [1] | |
opactwo cystersów, pobenedyktyński kościół św. Jakuba | Lubiąż | 1150 | [1] | |
kościół Wniebowzięcia NMP (fasada zachodnia) | Lwówek Śląski | 1260–1270 | [1] | |
ruiny kościoła Najświętszej Marii Panny | Nowy Kościół | XIII w. | [1] | |
kościół św. Barbary | Pastuchów | poł. XIII w. | [1] | |
kościół Jana Nepomucena, portal | Pielgrzymka | XIII w. | [1] | |
kościół filialny św. Bartłomieja | Płóczki Górne | ok. 1241 | [1] | |
kościół św. Anny | Proszków | pocz. XIV w. | [1] | |
Kościół św. Michała Archanioła | Raciborowice Górne | pocz. XIII w | [1] | |
Zamek w Rokitnicy | Rokitnica | XIII/XIV w. | [1] | |
kościół św. Bartłomieja | Rokitnica | XIII w. | [1] | |
ruiny kościoła św. Katarzyny | Sędziszowa | XIII w. | [1] | |
Zamek w Górce – dawne opactwo augustianów, | Sobótka | XIII w. | [1] | |
Kamienny lew romański stojący obok kościoła św. Anny | Sobótka | XIII w. | [1] | |
kościół parafialny św. Jadwigi | Sokołowiec | ok. poł. XIII w | [1] | |
kościół parafialny św. Stanisława biskupa | Stary Zamek | II poł. XIII w. | [1] | |
kościół pomocniczy NMP | Stolec | koniec XIII w. | [1] | |
kościół Narodzenia NMP | Stronia | ok. 1300 | [1] | |
romańska rotunda św. Gotarda | Strzelin | XII w. | [1] | |
kościół filialny św. Anny | Studniska Dolne | XIII w. | [1] | |
kościół Najświętszej Marii Panny za murami | Środa Śląska | 1220–1230 | [1] | |
kościół św. Andrzeja, ściany zewnętrzne naw bocznych | Środa Śląska | ok. 1300 | [1] | |
kościół św. Jana i Katarzyny | Świerzawa | poł. XIII w. | [1] | |
kościół obronny św. Katarzyny Aleksandryjskiej | Święta Katarzyna | poł. XIII w. | [1] | |
kościół św. Piotra i Pawła | Trójca | poł. XIII w. | [1] | |
klasztor cysterek | Trzebnica | 1202 | [1] | |
kościół Najświętszej Marii Panny | Tymowa | koniec XIII w. | [1] | |
kościół św. Michała | Tyniec nad Ślęzą | ok. XIII w. | [1] | |
kościół św. Marcina | Ujazd Górny | pocz. XIII w. | [1] | |
kościół Matki Bożej Różańcowej (pierwotnie św. Piotra i Pawła) | Wądroże Wielkie | XIII w. | [1] | |
kościół Wniebowzięcia NMP | Wierzbna | XIII w. | [1] | |
zamek (donżon, relikty kaplicy i budynku mieszkalnego) z fragmentami murów | Wleń | XII/XIII w. | [1] | |
kościół św. Idziego | Wrocław | 1 poł. XIII w. | [1] | |
Katedra św. Marii Magdaleny – portal przeniesiony z rozebranego kościoła benedyktynów na Ołbinie | Wrocław | 1150–1175 | [1] | |
katedra św. Jana Chrzciciela z reliktami poprzedniej katedry | Wrocław | X-XII w. | [1] | |
kościół augustianów NMP na Piasku, nad wejściem do zakrystii tympanon fundacyjny z pierwotnej romańskiej świątyni | Wrocław | po 1153 | [1] | |
kościół zamkowy św. Marcina z reliktami zamku piastowskiego | Wrocław | 1 poł. XIII w. | [1] | |
kościół Najświętszej Marii Panny | Zbylutów | XIII-XIV w | [1] | |
kościół Najświętszej Marii Panny | Złotoryja | XIII w. | [1] | |
kościół obronny | Źródła | XIII w. | [1] |
Województwo kujawsko-pomorskie Edytuj
- Chalno – kościół z XII w., relikty
- Inowrocław – kościół NMP, XII w.
- Kałdus – relikty bazyliki z XI w.
- Kościelec – kościół św. Małgorzaty, XII/XIII w.
- Kościelna Wieś – kościół św. Wawrzyńca, fragmenty z przełomu XII/XIII w.
- Kruszwica – kolegiata św. św. Piotra i Pawła, 1120–1140
- Mogilno – kościół w klasztorze benedyktyńskim, I poł. XI w.
- Strzelno:
- kościół Świętej Trójcy i Najświętszej Marii Panny, XII/XIII w.
- Rotunda świętego Prokopa, 1133
- Włocławek – katedra Wniebowzięcia NMP we Włocławku, pierwotnie z XI w.
Województwo lubelskie Edytuj
Zdjęcie | Nazwa | Miejscowość | Wybudowany | Źródło |
---|---|---|---|---|
Donżon w Lublinie | Lublin | XIII w. | [2] |
Województwo lubuskie Edytuj
Zdjęcie | Nazwa | Miejscowość | Wybudowany | Źródło |
---|---|---|---|---|
Kościół św. Andrzeja | Szprotawa – Iława | XII w. | [3] | |
Kościół NMP Królowej Polski | Stary Żagań | XII w. | [3] |
Województwo łódzkie Edytuj
Zdjęcie | Nazwa | Miejscowość | Wybudowany | Źródło |
---|---|---|---|---|
Kościół św. Idziego | Inowłódz | XI/XII w. | [4] | |
Kościół śś. Piotra i Pawła | Krzyworzeka | 1264 | [4] | |
Kościół św. Wojciecha | Ruda | 1142 | [4] | |
Kościół św. Urszuli i 11 Tysięcy Dziewic | Strońsko | I poł. XIII w. | [4] | |
Opactwo cystersów | Sulejów | XII/XIII w. | [4] | |
Archikolegiata NMP i św. Aleksego | Tum | XII w. | [4] | |
Kościół św. Mikołaja | Żarnów | koniec XII w. | [4] |
Województwo małopolskie Edytuj
Województwo mazowieckie Edytuj
- Chlewiska – kościół św. Stanisława Bp Męczennika, 1121 [potrzebny przypis]
- Czerwińsk nad Wisłą – kościół Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, XII w.
- Płock:
- katedra z XII w., drzwi płockie z XII w. (kopia, oryginał w Nowogrodzie Wielkim)
- palatium i rotunda z X/XI w (eksponowane przy zamku)
- Rokicie – kościół św. Piotra i Pawła, XIII w.
Województwo opolskie Edytuj
Zdjęcie | Nazwa | Miejscowość | Wybudowany | Źródło |
---|---|---|---|---|
kościół parafialny św. Wawrzyńca | Głuchołazy | 1250 | [6] | |
kościół Narodzenia NMP i św. Jerzego | Kałków | XIII w. | [6] | |
kościół Wniebowzięcia NMP | Kępnica | XIII w. | [6] | |
kościół św. Jakuba i św. Agnieszki | Nysa | relikty kościoła z XIII w. | [6] | |
kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła | Pakosławice | 1221 | [6] | |
kościół św. Mikołaja | Wierzbięcice | pocz. XIV w. | [6] |
Województwo podkarpackie Edytuj
- Przemyśl:
- preromańska rotunda – relikty na Wzgórzu Zamkowym, IX w
- preromańskie monasterium na Wzgórzu Zamkowym, IX w
- romańska bazylika trzynawowa, X w. [potrzebny przypis]
Województwo pomorskie Edytuj
- Oliwa – romańskie przejście do oratorium za nagrobkiem Hülsena, przebudowane opactwo cystersów z XII/XIII w
Województwo śląskie Edytuj
Zdjęcie | Nazwa | Miejscowość | Wybudowany | Źródło |
---|---|---|---|---|
Rotunda św. Mikołaja | Cieszyn | XI w. | [7] | |
Kościół św. Jakuba Apostoła | Giebło | I poł. XIII w. | [7] | |
Kościół św. Jana Chrzciciela | Siewierz | 1140 | [7] |
Województwo świętokrzyskie Edytuj
- Goźlice – kościół parafialny Wniebowzięcia NMP, 1 poł. XIII wieku
- Grzegorzowice – kościół św. Jana Chrzciciela, prezbiterium z XIII w.
- Imielno – kościół św. Mikołaja z 1 poł. XIII wieku
- Jędrzejów – archiopactwo cystersów w Jędrzejowie, 1140
- Kije – kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła z 2 poł. XII w.
- Końskie – kolegiata św. Mikołaja i Wojciecha, 1 poł. XIII w.
- Koprzywnica – pocysterski kościół św. Floriana, 1207–1240
- Mieronice – kościół św. Jakuba Starszego, 2 poł. XIII w
- Mokrsko Dolne – kościół Wniebowzięcia NMP, poł. XIII w.
- Opatów – kolegiata św. Marcina, XII w.
- Samborzec – kościół św. Trójcy, poł. XIII w.
- Sandomierz – kościół dominikański św. Jakuba, 1226
- Skalbmierz – kościół św. Jana Chrzciciela, XII/XIII w.
- Sulisławice – kościół Narodzenia NMP, XIII w.
- Święty Krzyż – opactwo benedyktyńskie, XI w.
- Tarczek – kościół św. Idziego, 1 poł. XIII w.
- Wąchock:
- Zespół klasztorny cystersów z romańskim kapitularzem, XII w.
- kościół klasztorny Najświętszej Marii Panny i św. Floriana, XIII w.
- Wiślica:
- kolegiata z reliktami dwóch kościołów romańskich z XII i XIII wieku;
- płyta wiślicka z 1174 roku,
- kościół św. Mikołaja z X w. wraz z kaplicą grobową z XI w.
- zabudowa palatialna wraz z rotundą z XI w.
- Misa Chrzcielna z 880 roku.
- Włostów – kościół św. Jana Chrzciciela, XIII/XIV w.
- Zagość – kościół joannitów św. Jana Chrzciciela, XII w.
- Zawichost:
- kościół św. Jana Chrzciciela, 2 poł. XIII w.
- pozostałości kaplicy św. Maurycego, XI w.
Województwo wielkopolskie Edytuj
Województwo zachodniopomorskie Edytuj
Zdjęcie | Nazwa | Miejscowość | Wybudowany | Źródło |
---|---|---|---|---|
Kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych w Baniach | Banie | 2 poł. XIII wieku | [16] | |
Kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa w Gardnie | Gardno | 1 poł. XIII | [17] | |
Konkatedra św. Jana Chrzciciela w Kamieniu Pomorskim | Kamień Pomorski | XII-XV w. | [16] | |
Opactwo Cystersów w Kołbaczu | Kołbacz | XII/XIII w. | [16] | |
Kościół filialny Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Mętnie | Mętno | 2 poł. XIII w. | [16] | |
Kościół Świętego Ducha w Moryniu | Moryń | XIII w. | [16] | |
Kościół Matki Boskiej Królowej Różańca Świętego w Piasecznie | Piaseczno | XIII w. | [16] | |
Kaplica templariuszy później gorzelnia, obecnie magazyn |
Rurka | XIII w. | [16] | |
Zamek joannitów z XIII wieku | Swobnica | 4 ćw. XIV | [16] | |
Kościół św. Kazimierza | Swobnica | XIII w. | [16] |
Zobacz też Edytuj
Przypisy Edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z aa ab ac ad ae af ag ah ai aj ak al am an ao ap aq ar as at au av aw ax ay az ba Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa dolnośląskiego, stan na 31.03.2019. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2019-06-04]. (pol.).
- ↑ Architektura i urbanistyka Lublina – style i epoki. Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN”. [dostęp 2020-10-23]. (pol.).
- ↑ a b Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubuskie.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2016-11-10]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa łódzkiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2015-11-10]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa małopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2015-11-10]. (pol.).
- ↑ a b c d e f Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa opolskiego, stan na 31.03.2019. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2019-06-04]. (pol.).
- ↑ a b c Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2016-11-10]. (pol.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r s Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków na terenie województwa wielkopolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2015-11-10]. (pol.).
- ↑ Badania archeologiczne w obrębie romańskiego kościoła pw. św. Mikołaja i NMP w Gieczu w latach 1999–2000. Rezerwat Archeologiczny w Gieczu, 2015-07-20. [dostęp 2015-11-10]. (pol.).
- ↑ Bogdan Kostrzewski: Badania archeologiczne nad budownictwem kamiennym w Gieczu. Rezerwat Archeologiczny w Gieczu, 2015-07-20. [dostęp 2015-11-10]. (pol.).
- ↑ Historia parafii i kościoła. Parafia św. Andrzeja Apostoła w Kościelcu. [dostęp 2015-11-10]. (pol.).
- ↑ Kościół pw. św. Idziego w Krobi. Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu. [dostęp 2015-11-11]. (pol.).
- ↑ Historia Lichenia. Sanktuarium Matki Bożej Licheńskiej. [dostęp 2015-11-11]. (pol.).
- ↑ Marek Derwich. Studia nad początkami monastycyzmu na ziemiach polskich. Pierwsze opactwa i ich funkcje. „Kwartalnik Historyczny”. CVII, s. 93, 2000. ISSN 0023-5903.
- ↑ Hubert Dorszewski. Stan badań nad klasztorem kanoników regularnych w Trzemesznie. „Universitas Gedanensis”. R. 23, t. 41, s. 47, 2018-04-09.
- ↑ a b c d e f g h i Rejestr zabytków nieruchomych – województwo zachodniopomorskie.. Narodowy Instytut Dziedzictwa. [dostęp 2015-11-10]. (pol.).
- ↑ Kościół pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa. Gardno. [dostęp 2015-11-10]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-12-03)]. (pol.).
Bibliografia Edytuj
- Zygmunt Świechowski: Katalog architektury romańskiej w Polsce. Warszawa: Wydawnictwo DiG, 2009. ISBN 978-83-7181-200-2.