Mistrzostwa Polski w piłce nożnej mężczyzn

lista w projekcie Wikimedia

Mistrzostwa Polski w piłce nożnej mężczyzn (oficjalny skrót MP) – rozgrywki piłkarskie, prowadzone cyklicznie - corocznie lub cosezonowo (na przełomie dwóch lat kalendarzowych) - mające na celu wyłonienie najlepszej męskiej drużyny w Polsce.

Historia

edytuj

Mistrzostwa Polski w piłce nożnej rozgrywane są od 1920 r. Obecnie rozgrywki są organizowane na następujących poziomach ligowych: Ekstraklasa, I liga, II liga, 4-grupowa III liga, 21-grupowa IV liga. Ponadto funkcjonują szczeble okręgowe: klasa okręgowa oraz klasy A, B i C.

Pierwszy w dziejach udokumentowany mecz piłkarski rozegrany przez Polaków na ziemiach polskich odbył się 14 lipca 1894 we Lwowie, pomiędzy drużynami Sokoła lwowskiego oraz krakowskiego (1:0). Latem 1903 r. we Lwowie założono pierwszy polski klub piłkarski (Lechię Lwów), następnie Sławę (Czarnych) (w sierpniu 1903 r.) oraz Klub Gimnastyczno-Sportowy IV. Gimnazjum (Pogoń) (wiosną 1904 r.). Potem w Krakowie zostały utworzone: Cracovia (13 czerwca 1906) i Wisła (we wrześniu 1906 r.).

W 1911 r. w Galicji powstały: najpierw Związek Footbalistów Polskich, zaś później Związek Polski Piłki Nożnej. Ten drugi działał prężnie do wybuchu I wojny światowej dwukrotnie organizując Mistrzostwa Galicji w piłce nożnej. 8 maja 1913 na własnym stadionie Cracovia pokonała Wisłę 2:1, a mecz ten to historyczne pierwsze spotkanie polskich drużyn w oficjalnych rozgrywkach w ramach struktur FIFA.

Równolegle w zaborze pruskim w 1913 r. powołano piłkarski Związek Polskich Towarzystw Sportowych, który organizował mistrzostwa Wielkopolski w piłce nożnej. Pierwsza edycja tych rozgrywek rozpoczęła się 18 maja 1913 meczem Posnanii z Wartą Poznań. Kolejne edycje zorganizowano w latach 1914 i 1919.

Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, Związek Polski Piłki Nożnej stał się zalążkiem dla Polskiego Związku Piłki Nożnej (PZPN), założonego 20 grudnia 1919, po czym rozpoczęto organizowanie pierwszych oficjalnych mistrzostw kraju w sezonie 1920.

W latach 1920–1926 oraz 1946 i 1947 mistrza Polski wyłaniano systemem nieligowym – podczas Turnieju Finałowego Mistrzostw Polski – spośród zwycięzców rozgrywek regionalnych (Klasy A), organizowanych we wszystkich okręgach piłkarskich przez właściwe miejscowo Okręgowe Związki Piłki Nożnej. W sezonie 1951 – mistrzostwo Polski przyznano nie zwycięzcy ówczesnej I ligi, lecz zdobywcy Pucharu Polski. W pozostałych latach (tj. 1927–1938 i od 1948 r. do dziś) mistrzem Polski zostawał zawsze triumfator ligowych rozgrywek najwyższego szczebla. Od sezonu 1927 do sezonu 1948 nosiły one nazwę Liga polska, a od edycji 1949 I liga polska. Od sezonu 2005/06 ówczesna I liga stała się ligą zawodową (zarządzaniem nią zajął się utworzony do tego podmiot Ekstraklasa SA), a od sezonu 2008/09 przemianowano ją oficjalnie na Ekstraklasę[1] (wcześniej była to nazwa zwyczajowa).

Mistrzowie i pozostali medaliści

edytuj
Sezon K T Mistrz Wicemistrz III miejsce Br. Król strzelców Uwagi
Nieligowe mistrzostwa Polski
1920     MP nie dokończono[a]
1921     1 Cracovia Polonia Warszawa Warta Poznań 9   Józef Kałuża (Cracovia) 5 klubów
1922     1 Pogoń Lwów Warta Poznań Cracovia
ŁKS Łódź
21   Wacław Kuchar (Pogoń Lwów) 2 grupy po 4 kluby
1923     2 Pogoń Lwów Wisła Kraków Polonia Warszawa
Warta Poznań
17   Mieczysław Batsch (Pogoń Lwów) 2 grupy po 4 kluby
1924     MP nie rozgrywano[b]
1925     3 Pogoń Lwów Warta Poznań Wisła Kraków 11   Henryk Reyman (Wisła Kraków) 3 grupy po 3 kluby
1926     4 Pogoń Lwów Polonia Warszawa Warta Poznań 11   Józef Garbień (Pogoń Lwów)
  Wacław Kuchar (Pogoń Lwów)
3 grupy po 3 kluby
1927[c]     MP nie dokończono[d]
Liga polska
1927[c]     1 Wisła Kraków 1. FC Katowice Warta Poznań 37   Henryk Reyman (Wisła Kraków) 14 klubów
1928     2 Wisła Kraków Warta Poznań Legia Warszawa 28   Ludwik Gintel (Cracovia) 15 klubów
1929     1 Warta Poznań Garbarnia Kraków Wisła Kraków 25   Rochus Nastula (Czarni Lwów) 13 klubów
1930     2 Cracovia Wisła Kraków Legia Warszawa 24   Karol Kossok (Cracovia) 12 klubów
1931     1 Garbarnia Kraków Wisła Kraków Legia Warszawa 24   Walerian Kisieliński (Wisła Kraków) 12 klubów
1932     3 Cracovia Pogoń Lwów Warta Poznań 15   Kajetan Kryszkiewicz (Warta Poznań) 12 klubów
1933     1 Ruch Wielkie Hajduki Pogoń Lwów Wisła Kraków 18   Artur Woźniak (Wisła Kraków) 2 grupy po 6 klubów
1934     2 Ruch Wielkie Hajduki Cracovia Wisła Kraków 34   Ernest Wilimowski (Ruch Hajduki Wielkie) 12 klubów
1935     3 Ruch Wielkie Hajduki Pogoń Lwów Warta Poznań 22   Michał Matyas (Pogoń Lwów) 11 klubów
1936     4 Ruch Wielkie Hajduki Wisła Kraków Warta Poznań 18   Ernest Wilimowski (Ruch Hajduki Wielkie)
  Teodor Peterek (Ruch Hajduki Wielkie)
10 klubów
1937     4 Cracovia AKS Chorzów Ruch Wielkie Hajduki 12   Artur Woźniak (Wisła Kraków) 10 klubów
1938     5 Ruch Wielkie Hajduki Warta Poznań Wisła Kraków 21   Ernest Wilimowski (Ruch Hajduki Wielkie)
  Teodor Peterek (Ruch Hajduki Wielkie)
10 klubów
1939     MP nie dokończono[e]
1940     MP nie rozgrywano[f]
1941     MP nie rozgrywano[f]
1942     MP nie rozgrywano[f]
1943     MP nie rozgrywano[f]
1944     MP nie rozgrywano[f]
1945     MP nie rozgrywano[f]
Nieligowe mistrzostwa Polski
1946     1 Polonia Warszawa Warta Poznań AKS Chorzów 8   Henryk Spodzieja (AKS Chorzów) 18 klubów syst. pucharowym
1947     2 Warta Poznań Wisła Kraków AKS Chorzów 4   Mieczysław Gracz (Wisła Kraków) 3 gr. po 9,10,9 klubów
Liga polska
1948     5 Cracovia Wisła Kraków Ruch Chorzów 31   Józef Kohut (Wisła Kraków) 14 klubów
I liga polska
1949     3 Gwardia Kraków Ogniwo Kraków Kolejarz Poznań 20   Teodor Anioła (Kolejarz Poznań) 12 klubów
1950     4 Gwardia Kraków Unia Chorzów Kolejarz Poznań 21   Teodor Anioła (Kolejarz Poznań) 12 klubów
Puchar Polski
1950/1951[g]     6 Unia Chorzów Gwardia Kraków Budowlani Chorzów
Kolejarz Warszawa
7   Henryk Spodzieja (Budowlani Chorzów) 55 klubów syst. pucharowym
I liga polska
1951[g]     Gwardia Kraków Górnik Radlin CWKS Warszawa 20   Teodor Anioła (Kolejarz Poznań) 12 klubów – rozgrywki niemistrzowskie
1952     7 Unia Chorzów Ogniwo Bytom Ogniwo MPK Kraków 11   Gerard Cieślik (Unia Chorzów) 2 grupy po 6 klubów
1953     8 Unia Chorzów OWKS Kraków Gwardia Kraków 24   Gerard Cieślik (Unia Chorzów) 12 klubów
1954     1 Ogniwo Bytom ŁKS-Włókniarz Łódź Unia Chorzów 13   Henryk Kempny (Ogniwo Bytom)
  Ernest Pohl (CWKS Warszawa)
11 klubów
1955     1 CWKS Warszawa Stal Sosnowiec Unia-Ruch Chorzów 16   Stanisław Hachorek (Gwardia Warszawa) 12 klubów
1956     2 CWKS Warszawa Ruch Chorzów Lechia Gdańsk 21   Henryk Kempny (CWKS Warszawa) 12 klubów
1957     1 Górnik Zabrze Gwardia Warszawa ŁKS Łódź 19   Lucjan Brychczy (Legia Warszawa) 12 klubów
1958     1 ŁKS Łódź Polonia Bytom Górnik Zabrze 19   Władysław Soporek (ŁKS Łódź) 12 klubów
1959     2 Górnik Zabrze Polonia Bytom Gwardia Warszawa 21   Ernest Pohl (Górnik Zabrze)
  Jan Liberda (Polonia Bytom)
12 klubów
1960     9 Ruch Chorzów Legia Warszawa Górnik Zabrze 17   Marian Norkowski (Polonia Bydgoszcz) 12 klubów
1961     3 Górnik Zabrze Polonia Bytom Legia Warszawa 24   Ernest Pohl (Górnik Zabrze) 14 klubów
1962     2 Polonia Bytom Górnik Zabrze Zagłębie Sosnowiec 16   Jan Liberda (Polonia Bytom) 2 grupy po 7 klubów
1962/1963     4 Górnik Zabrze Ruch Chorzów Zagłębie Sosnowiec 18   Marian Kielec (Pogoń Szczecin) 14 klubów
1963/1964     5 Górnik Zabrze Zagłębie Sosnowiec Odra Opole 18   Lucjan Brychczy (Legia Warszawa)
  Józef Gałeczka (Zagłębie Sosnowiec)
  Jerzy Wilim (Szombierki Bytom)
14 klubów
1964/1965     6 Górnik Zabrze Szombierki Bytom Zagłębie Sosnowiec 20   Lucjan Brychczy (Legia Warszawa) 14 klubów
1965/1966     7 Górnik Zabrze Wisła Kraków Polonia Bytom 23   Włodzimierz Lubański (Górnik Zabrze) 14 klubów
1966/1967     8 Górnik Zabrze Zagłębie Sosnowiec Ruch Chorzów 18   Włodzimierz Lubański (Górnik Zabrze) 14 klubów
1967/1968     10 Ruch Chorzów Legia Warszawa Górnik Zabrze 24   Włodzimierz Lubański (Górnik Zabrze) 14 klubów
1968/1969     3 Legia Warszawa Górnik Zabrze Polonia Bytom 22   Włodzimierz Lubański (Górnik Zabrze) 14 klubów
1969/1970     4 Legia Warszawa Ruch Chorzów Górnik Zabrze 18   Andrzej Jarosik (Zagłębie Sosnowiec) 14 klubów
1970/1971     9 Górnik Zabrze Legia Warszawa Zagłębie Wałbrzych 13   Andrzej Jarosik (Zagłębie Sosnowiec) 14 klubów
1971/1972     10 Górnik Zabrze Zagłębie Sosnowiec Legia Warszawa 16   Ryszard Szymczak (Gwardia Warszawa) 16 klubów
1972/1973     1 Stal Mielec Ruch Chorzów Gwardia Warszawa 13   Grzegorz Lato (Stal Mielec) 16 klubów
1973/1974     11 Ruch Chorzów Górnik Zabrze Stal Mielec 15   Zdzisław Kapka (Wisła Kraków) 16 klubów
1974/1975     12 Ruch Chorzów Stal Mielec Śląsk Wrocław 19   Grzegorz Lato (Stal Mielec) 16 klubów
1975/1976     2 Stal Mielec GKS Tychy Wisła Kraków 20   Kazimierz Kmiecik (Wisła Kraków) 16 klubów
1976/1977     1 Śląsk Wrocław Widzew Łódź Górnik Zabrze 17   Włodzimierz Mazur (Zagłębie S.) 16 klubów
1977/1978     5 Wisła Kraków Śląsk Wrocław Lech Poznań 15   Kazimierz Kmiecik (Wisła Kraków) 16 klubów
1978/1979     13 Ruch Chorzów Widzew Łódź Stal Mielec 17   Kazimierz Kmiecik (Wisła Kraków) 16 klubów
1979/1980     1 Szombierki Bytom Widzew Łódź Legia Warszawa 24   Kazimierz Kmiecik (Wisła Kraków) 16 klubów
1980/1981     1 Widzew Łódź Wisła Kraków Szombierki Bytom 18   Krzysztof Adamczyk (Legia Warszawa) 16 klubów
1981/1982     2 Widzew Łódź Śląsk Wrocław Stal Mielec 15   Grzegorz Kapica (Szombierki Bytom) 16 klubów
1982/1983     1 Lech Poznań Widzew Łódź Ruch Chorzów 15   Mirosław Okoński (Lech Poznań)
  Mirosław Tłokiński (Widzew Łódź)
16 klubów
1983/1984     2 Lech Poznań Widzew Łódź Pogoń Szczecin 14   Włodzimierz Ciołek (Górnik Wałbrzych) 16 klubów
1984/1985     11 Górnik Zabrze Legia Warszawa Widzew Łódź 14   Leszek Iwanicki (Motor Lublin) 16 klubów
1985/1986     12 Górnik Zabrze Legia Warszawa Widzew Łódź 20   Andrzej Zgutczyński (Górnik Zabrze) 16 klubów
1986/1987     13 Górnik Zabrze Pogoń Szczecin GKS Katowice 24   Marek Leśniak (Pogoń Szczecin) 16 klubów
1987/1988     14 Górnik Zabrze GKS Katowice Legia Warszawa 20   Dariusz Dziekanowski (Legia W-wa) 16 klubów
1988/1989     14 Ruch Chorzów GKS Katowice Górnik Zabrze 24   Krzysztof Warzycha (Ruch Chorzów) 16 klubów
1989/1990     3 Lech Poznań Zagłębie Lubin GKS Katowice 18   Andrzej Juskowiak (Lech Poznań) 16 klubów
1990/1991     1 Zagłębie Lubin Górnik Zabrze Wisła Kraków 21   Tomasz Dziubiński (Wisła Kraków) 16 klubów
1991/1992     4 Lech Poznań GKS Katowice Widzew Łódź 20   Jerzy Podbrożny (Lech Poznań)
  Mirosław Waligóra (Hutnik Kraków)
18 klubów
1992/1993     5 Lech Poznań Legia Warszawa ŁKS Łódź 25   Jerzy Podbrożny (Lech Poznań) 18 klubów
1993/1994     5 Legia Warszawa GKS Katowice Górnik Zabrze 21   Zenon Burzawa (Sokół Pniewy) 18 klubów
1994/1995     6 Legia Warszawa Widzew Łódź GKS Katowice 16   Bogusław Cygan (Stal Mielec) 18 klubów
1995/1996     3 Widzew Łódź Legia Warszawa Hutnik Kraków 29   Marek Koniarek (Widzew Łódź) 18 klubów
1996/1997     4 Widzew Łódź Legia Warszawa Odra Wodzisław Śląski 18   Mirosław Trzeciak (ŁKS Łódź) 18 klubów
1997/1998     2 ŁKS Łódź Polonia Warszawa Wisła Kraków 14   Arkadiusz Bąk (Polonia Warszawa)
  Sylwester Czereszewski (Legia W-wa)
  Mariusz Śrutwa (Ruch Chorzów)
18 klubów
1998/1999     6 Wisła Kraków Widzew Łódź Legia Warszawa 21   Tomasz Frankowski (Wisła Kraków) 16 klubów
1999/2000     2 Polonia Warszawa Wisła Kraków Ruch Chorzów 19   Adam Kompała (Górnik Zabrze) 16 klubów
2000/2001     7 Wisła Kraków Pogoń Szczecin Legia Warszawa 18   Tomasz Frankowski (Wisła Kraków) 16 klubów
2001/2002     7 Legia Warszawa Wisła Kraków Amica Wronki 21   Maciej Żurawski (Wisła Kraków) 2 grupy po 8 klubów
2002/2003     8 Wisła Kraków Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski GKS Katowice 24   Stanko Svitlica (Legia Warszawa) 16 klubów
2003/2004     9 Wisła Kraków Legia Warszawa Amica Wronki 20   Maciej Żurawski (Wisła Kraków) 14 klubów
2004/2005     10 Wisła Kraków Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski Legia Warszawa 25   Tomasz Frankowski (Wisła Kraków) 14 klubów
2005/2006     8 Legia Warszawa Wisła Kraków Zagłębie Lubin 21   Grzegorz Piechna (Korona Kielce) 16 klubów
2006/2007     2 Zagłębie Lubin GKS Bełchatów Legia Warszawa 15   Piotr Reiss (Lech Poznań) 16 klubów
2007/2008     11 Wisła Kraków Legia Warszawa Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski 23   Paweł Brożek (Wisła Kraków) 16 klubów
Ekstraklasa
2008/2009     12 Wisła Kraków Legia Warszawa Lech Poznań 19   Paweł Brożek (Wisła Kraków)
  Takesure Chinyama (Legia Warszawa)
16 klubów
2009/2010     6 Lech Poznań Wisła Kraków Ruch Chorzów 18   Robert Lewandowski (Lech Poznań) 16 klubów
2010/2011     13 Wisła Kraków Śląsk Wrocław Legia Warszawa 14   Tomasz Frankowski (Jagiellonia B.) 16 klubów
2011/2012     2 Śląsk Wrocław Ruch Chorzów Legia Warszawa 22   Artjoms Rudņevs (Lech Poznań) 16 klubów
2012/2013     9 Legia Warszawa Lech Poznań Śląsk Wrocław 14   Róbert Demjan (Podbeskidzie B.B.) 16 klubów
2013/2014     10 Legia Warszawa Lech Poznań Ruch Chorzów 22   Marcin Robak (Piast Gl./Pogoń Szcz.) 16 klubów – 2 rundy
2014/2015     7 Lech Poznań Legia Warszawa Jagiellonia Białystok 20   Kamil Wilczek (Piast Gliwice) 16 klubów – 2 rundy
2015/2016     11 Legia Warszawa Piast Gliwice Zagłębie Lubin 28   Nemanja Nikolić (Legia Warszawa) 16 klubów – 2 rundy
2016/2017     12 Legia Warszawa Jagiellonia Białystok Lech Poznań 18   Marco Paixão (Lechia Gdańsk)
  Marcin Robak (Lech Poznań)
16 klubów – 2 rundy
2017/2018     13 Legia Warszawa Jagiellonia Białystok Lech Poznań 24   Carlitos (Wisła Kraków) 16 klubów – 2 rundy
2018/2019     1 Piast Gliwice Legia Warszawa Lechia Gdańsk 24   Igor Angulo (Górnik Zabrze) 16 klubów – 2 rundy
2019/2020     14 Legia Warszawa Lech Poznań Piast Gliwice 24   Christian Gytkjær (Lech Poznań) 16 klubów – 2 rundy
2020/2021     15 Legia Warszawa Raków Częstochowa Pogoń Szczecin 22   Tomáš Pekhart (Legia Warszawa) 16 klubów
2021/2022     8 Lech Poznań Raków Częstochowa Pogoń Szczecin 20   Ivi López (Raków Częstochowa) 18 klubów
2022/2023     1 Raków Częstochowa Legia Warszawa Lech Poznań 16   Marc Gual (Jagiellonia Białystok) 18 klubów
2023/2024     1 Jagiellonia Białystok Śląsk Wrocław Legia Warszawa 19   Erik Expósito (Śląsk Wrocław) 18 klubów

Uwagi:

  1. W sezonie 1920 nieligowe rozgrywki I Mistrzostw Polski nie zostały dokończone. Zaplanowaną na termin od 29 sierpnia 1920 do 31 października 1920 rundę finałową MP – ze względu na trwającą wojnę polsko-bolszewicką – odwołano. Przeprowadzono jedynie niepełną fazę eliminacyjną Klasy A – w okręgu krakowskim (od 25 kwietnia 1920) zakończono rozgrywki i wyłoniono zwycięzcę (została nim Cracovia), nie dokończono rozgrywek w okręgach lwowskim (od 6 czerwca 1920) i poznańskim (od 9 maja 1920), zaś w okręgu łódzkim oraz warszawskim zmagań tych nawet nie zainaugurowano;
  2. W sezonie 1924 – z powodu przygotowań piłkarskiej kadry narodowej do Igrzysk Olimpijskich w Paryżu, nie rozegrano rundy mistrzowskiej. Wyłoniono natomiast wszystkich mistrzów okręgowych;
  3. W sezonie 1927 – pierwszy i jedyny raz w historii, MP przeprowadzono zarówno w formie nieligowej, tj. pucharowej (oficjalnej) oraz ligowej (nieoficjalnej). Z powodu braku zgody PZPN Liga działała całkowicie nielegalnie, mimo iż oprócz Cracovii należały do niej wszystkie czołowe polskie kluby piłkarskie. Dopiero 29 grudnia 1927 – już po zakończeniu wszystkich zmagań – zjazd futbolowej centrali zdecydował post factum, że tytuł mistrza Polski otrzyma zwycięzca rozgrywek ligowych (Wisła Kraków);
  4. W sezonie 1939 – z powodu wybuchu II wojny światowej, rozgrywek nie dokończono (przerwano je w trakcie 13. kolejki; 1. miejsce zajmował Ruch Chorzów), a w trakcie niemieckiej okupacji w latach 1940–1945 w ogóle ich nie prowadzono;
  5. W sezonie 1951 mistrzostwo Polski przyznano nie zwycięzcy I ligi (Gwardia Kraków), lecz zdobywcy Pucharu Polski (Unia Chorzów). 4 lutego 1951 (jeszcze przed rozpoczęciem rozgrywek ligowych), podczas 35. Walnego Zgromadzenia PZPN w Warszawie, podjęto uchwałę, by – wzorem Związku Radzieckiego – wyniki trwającej edycji Pucharu Polski (było przed fazą finałową, lecz już po tym jak z rywalizacji odpadły dwa kluby ekstraklasy: Górnik Radlin i Lech Poznań) uznać za mistrzostwa Polski, zaś zdobywcy pucharu przyznać jednocześnie tytuł mistrza kraju. Rozgrywki Pucharu Polski rozegrano wówczas po raz pierwszy od 1926. W regulaminie nie określono komu miał przypaść tytuł wicemistrza – finaliście pucharu czy wicemistrzowi ligi. Najlepsza drużyna w lidze otrzymała jedynie tytuł mistrza ligi. 11 czerwca 1989, podczas warszawskiego 62. Walnego Zgromadzenia PZPN, działacze Wisły Kraków wnioskowali o unieważnienie związkowych postanowień z lutego 1951 i przyznanie ich klubowi (jako ówczesnemu zwycięzcy ligi) tytułu mistrza Polski (kosztem Ruchu Chorzów). Uznając, iż nie mają żadnych szans powodzenia w czasach PRL, zdecydowali się na to dopiero w „wolnej Polsce”. Ich petycja została jednak rozpatrzona negatywnie, bowiem zasady walki o krajowy czempionat znane były jeszcze przed rozpoczęciem decydujących gier;
  6. 21 czerwca 1993 – dzień po zakończeniu sezonu 1992/1993, Prezydium Zarządu PZPN stosunkiem głosów 5:4 odebrało zwycięzcy ligi – Legii Warszawa – mistrzostwo Polski (podejrzenie przekupstwa w wygranym 6:0 wyjazdowym meczu z Wisłą Kraków w ostatniej kolejce sezonu). Po ostatecznej weryfikacji – decyzją z 10 lipca 1993 – ten sam organ przyznał tytuł mistrzowski Lechowi Poznań, klasyfikując jednocześnie Legię na 2. miejscu w końcowej tabeli. Wszystkie dotychczasowe wnioski dotyczące uchylenia tej decyzji (ostatnie z grudnia 2004 i stycznia 2007) zostały rozpatrzone negatywnie.

Statystyka

edytuj

Klasyfikacja według klubów[2]

edytuj

W dotychczasowej historii MP na podium stawało w sumie 37 drużyn. Liderem klasyfikacji jest Legia Warszawa (15 mistrzostw), wyprzedzając Ruch Chorzów oraz Górnika Zabrze (po 14 tytułów mistrzowskich).

Stan po zakończeniu sezonu 2023/2024.

Wybrane mistrzowskie zespoły
 
Cracovia, 1921
 
Pogoń Lwów, 1926
 
Wisła Kraków, 1927
 
Wisła Kraków, 1928
 
Ruch Chorzów, 1938
 
Ruch Chorzów, 1968
 
Lech Poznań, 2015
Poz. Klub Miejsca na podium Zwycięskie sezony
     
1. Legia Warszawa 15 14 14 1955, 1956, 1968/1969, 1969/1970, 1993/1994, 1994/1995, 2001/2002, 2005/2006, 2012/2013, 2013/2014, 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018, 2019/2020, 2020/2021
2. Ruch Chorzów 14 6 9 1933, 1934, 1935, 1936, 1938, 19511, 1952, 1953, 1960, 1967/1968, 1973/1974, 1974/1975, 1978/1979, 1988/1989
3. Górnik Zabrze 14 4 7 1957, 1959, 1961, 1962/1963, 1963/1964, 1964/1965, 1965/1966, 1966/1967, 1970/1971, 1971/1972, 1984/1985, 1985/1986, 1986/1987, 1987/1988
4. Wisła Kraków 13 13 10 1927, 1928, 1949, 1950, 1977/1978, 1998/1999, 2000/2001, 2002/2003, 2003/2004, 2004/2005, 2007/2008, 2008/2009, 2010/2011
5. Lech Poznań 8 3 7 1982/1983, 1983/1984, 1989/1990, 1991/1992, 1992/19932, 2009/2010, 2014/2015, 2021/2022
6. Cracovia 5 2 2 1921, 1930, 1932, 1937, 1948
7. Widzew Łódź 4 7 3 1980/1981, 1981/1982, 1995/1996, 1996/1997
8. Pogoń Lwów 4 3 0 1922, 1923, 1925, 1926
9. Warta Poznań 2 5 7 1929, 1947
10. Polonia Bytom 2 4 2 1954, 1962
Śląsk Wrocław 2 4 2 1976/1977, 2011/2012
12. Polonia Warszawa 2 3 1 1946, 1999/2000
13. ŁKS Łódź 2 1 3 1958, 1997/1998
Stal Mielec 2 1 3 1972/1973, 1975/1976
15. Zagłębie Lubin 2 1 2 1990/1991, 2006/2007
16. Jagiellonia Białystok 1 2 1 2023/2024
17. Raków Częstochowa 1 2 0 2022/2023
18. Piast Gliwice 1 1 1 2018/2019
Szombierki Bytom 1 1 1 1979/1980
20. Garbarnia Kraków 1 1 0 1931
21. GKS Katowice 0 4 4
22. Zagłębie Sosnowiec 0 4 3
23. Pogoń Szczecin 0 2 3
24. Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski 0 2 1
25. AKS Chorzów 0 1 3
26. Gwardia Warszawa 0 1 2
27. 1. FC Katowice 0 1 0
GKS Bełchatów 0 1 0
GKS Tychy 0 1 0
Wawel Kraków 0 1 0
31. Amica Wronki 0 0 2
Lechia Gdańsk 0 0 2
33. Hutnik Kraków 0 0 1
Odra Opole 0 0 1
Odra Wodzisław Śląski 0 0 1
Zagłębie Wałbrzych 0 0 1

1 jako zdobywca Pucharu Polski, a nie zwycięzca I ligiWisła Kraków.
2 pierwsze miejsce odebrano zwycięzcy I ligiLegii Warszawa.

Klasyfikacja według miast

edytuj

Stan na koniec sezonu 2023/2024.

Lp. Miasto Miejsca na podium Drużyny mistrzowskie
      Suma
1. Kraków 19 17 13 49 Cracovia, Garbarnia Kraków, Wisła Kraków
2. Warszawa 17 18 17 52 Legia Warszawa, Polonia Warszawa
3. Chorzów 14 7 12 33 Ruch Chorzów
4. Zabrze 14 4 7 25 Górnik Zabrze
5. Poznań 10 8 14 32 Lech Poznań, Warta Poznań
6. Łódź 6 8 6 20 ŁKS Łódź, Widzew Łódź
7. Lwów 4 3 0 7 Pogoń Lwów
8. Bytom 3 5 3 11 Polonia Bytom, Szombierki Bytom
9. Wrocław 2 4 2 8 Śląsk Wrocław
10. Mielec 2 1 3 6 Stal Mielec
11. Lubin 2 1 2 5 Zagłębie Lubin
12. Białystok 1 2 1 4 Jagiellonia Białystok
13. Częstochowa 1 2 0 3 Raków Częstochowa
14. Gliwice 1 1 1 3 Piast Gliwice
15. Katowice 0 5 4 9
16. Sosnowiec 0 4 3 7
17. Szczecin 0 2 3 5
18. Grodzisk Wielkopolski 0 2 1 3
19. Bełchatów 0 1 0 1
Tychy 0 1 0 1
21. Gdańsk 0 0 2 2
Wronki 0 0 2 2
23. Opole 0 0 1 1
Wałbrzych 0 0 1 1
Wodzisław Śląski 0 0 1 1

Uhonorowane kluby

edytuj

Po zdobyciu określonej liczby tytułów mistrza Polski zezwala się na umieszczanie na koszulce gwiazdki symbolizującej liczbę wywalczonych tytułów mistrzowskich[3].

Ustanowiono 3 rodzaje gwiazdek:

  •   biała gwiazdka – symbolizująca wywalczenie od 1 do 4 tytułów mistrza Polski
  •   srebrna gwiazdka – symbolizująca wywalczenie od 5 do 9 tytułów mistrza Polski
  •   złota gwiazdka – symbolizująca wywalczenie 10 i więcej tytułów mistrza Polski

Obecnie (stan na maj 2024) mistrzowskie gwiazdki mają:

Uczestnicy

edytuj

Osiemdziesiąt siedem zespołów wzięło udział w 89 ligowych Mistrzostwach Polski, które były prowadzone od 1927 do 1939 i od 1948 do sezonu 2023/24 włącznie. Żadna z drużyn nie była obecna w każdej edycji. Nieligowe Mistrzostwa Polski odbyły się 7-krotnie (w latach 1921-1926 i 1946-1947). Wzięło w nich udział 37 klubów, z czego dwa były obecne w każdej edycji.

Pogrubione zespoły biorące udział w sezonie 2023/24.

Sez. łącz. Lig. MP Nielig. MP Zespoły do 1939 od 1946
87 87 Legia Warszawa   10 77
86 82 4 Wisła Kraków   15 71
80 78 2 Ruch Chorzów   15 65
73 67 6 ŁKS Łódź   16 57
66 66 Górnik Zabrze   66
64 63 1 Lech Poznań   64
51 51 Pogoń Szczecin 51
49 46 4 Cracovia   15 34
45 45 Śląsk Wrocław   45
38 31 7 Polonia Warszawa   15 23
38 36 2 Zagłębie Sosnowiec 38
37 37 Widzew Łódź   37
36 35 1 Polonia Bytom   36
34 34 Zagłębie Lubin   34
31 31 Lechia Gdańsk 31
30 30 GKS Katowice 30
29 29 Stal Mielec   29
29 22 7 Warta Poznań   18 11
26 25 1 Szombierki Bytom   26
23 23 Gwardia Warszawa 23
22 22 Odra Opole 22
21 20 1 Jagiellonia Białystok   21
18 13 5 Pogoń Lwów   18
16 16 Arka Gdynia, Korona Kielce 16
16 15 1 Garbarnia Kraków   10 6
15 15 Wisła Płock 15
14 14 Odra Wodzisław Śląski 14
14 14 Zawisza Bydgoszcz 14
13 13 Warszawianka 13
13 10 3 AKS Chorzów 4 9
13 13 Piast Gliwice   13
12 12 GKS Bełchatów 12
11 11 Amica Wronki 11
11 11 Stal Rzeszów 11
10 10 Dyskobolia Grodzisk Wielkopolski 10
9 9 Motor Lublin, Raków Częstochowa   9
8 8 Stomil Olsztyn, Górnik Radlin, Olimpia Poznań, Górnik Łęczna 8
7 7 Czarni Lwów 7
7 7 Hutnik Kraków, Bałtyk Gdynia, ROW Rybnik, Polonia Bydgoszcz 7
6 6 Górnik Wałbrzych, Podbeskidzie Bielsko-Biała, Zagłębie Wałbrzych 6
6 6 KS Lublinianka 4 2
6 4 2 Radomiak Radom 6
4 4 Stal Stalowa Wola, Arkonia Szczecin, Bruk-Bet Termalica Nieciecza 4
4 3 1 Klub Turystów Łódź 4
4 2 2 TKS Toruń 4
3 3 GKS Tychy, KSZO Ostrowiec Świętokrzyski, Ruch Radzionków, Siarka Tarnobrzeg, 3
3 3 1. FC Katowice, Śląsk Świętochłowice, WKS 22 pp Siedlce 3
2 2 Igloopol Dębica, Sokół Pniewy, Sokół Tychy, Unia Racibórz, OWKS Kraków, Miedź Legnica 2
2 2 Dąb Katowice, Hasmonea Lwów, Podgórze Kraków 2
2 2 Wilia Wilno 2
2 2 Czuwaj Przemyśl, Gedania Gdańsk, KKS Olsztyn, Ognisko Siedlce, Orzeł Gorlice, Pocztowy KS Szczecin, Pomorzanin Toruń, Skra Częstochowa, Tęcza Kielce 2
2 1 1 Rymer Niedobczyce 2
1 1 Lechia Lwów, ŁTSG Łódź, Śmigły Wilno, Jutrzenka Kraków, Union-Touring Łódź 1
1 1 Lechia/Olimpia Gdańsk, Szczakowianka Jaworzno, RKS Radomsko, Górnik Polkowice, Tarnovia Tarnów, Świt Nowy Dwór Mazowiecki, GKS Jastrzębie, Sandecja Nowy Sącz, Puszcza Niepołomice 1
1 1 Iskra Siemianowice Śląskie, Pogoń Wilno, WKS 1 ppLeg Wilno 1
1 1 Burza Wrocław, Grochów Warszawa, Polonia Świdnica, WMKS Katowice, ZZK Łódź 1

Zobacz też

edytuj
  1. Z powodu trwającej wojny polsko-bolszewickiej.
  2. Z powodu przygotowań reprezentacji Polski do udziału w turnieju piłkarskim Letnich Igrzysk Olimpijskich 1924.
  3. a b W sezonie 1927 mistrzostwa Polski przeprowadzono zarówno w formie nieligowej (oficjalnej) oraz ligowej (nieoficjalnej). Tych pierwszych ostatecznie nie dokończono, zaś post factum tytuł mistrza Polski przyznano zwycięzcy rozgrywek ligowych.
  4. Z powodu rozłamu w polskiej piłce nożnej.
  5. Z powodu wybuchu II wojny światowej.
  6. a b c d e f Z powodu trwającej II wojny światowej.
  7. a b Przed rozpoczęciem rozgrywek ligowych w sezonie 1951 zdecydowano, by za mistrzostwa Polski uznać wyniki trwającej edycji Pucharu Polski (1950/1951), mimo że było już po tym jak z rywalizacji odpadły dwa kluby ekstraklasy. Tym samym mistrzostwo Polski przyznano nie zwycięzcy I ligi, lecz zdobywcy Pucharu Polski. Najlepsza drużyna w lidze otrzymała jedynie tytuł mistrza ligi.

Przypisy

edytuj
  1. Poland 2008/09 - RSSSF
  2. Mistrzostwa Polski 1920 - 2019 [online], www.90minut.pl [dostęp 2020-05-14].
  3. Piłkarska Prawda, Co oznaczają gwiazdki na koszulkach w Ekstraklasie? [online], 5 września 2017.

Bibliografia

edytuj
  • Józef Hałys: Polska Piłka Nożna. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1986, s. 1-995. ISBN 83-03-00804-8.
  • Andrzej Gowarzewski i inni: Liga Polska (Encyklopedia piłkarska Fuji, tom 25). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2000, s. 1-216. ISBN 83-88232-02-9.
  • Andrzej Gowarzewski i inni: 75 lat PZPN Księga jubileuszowa (Encyklopedia piłkarska Fuji, tom 12). Katowice: Wydawnictwo GiA, 1994, s. 1-199. ISBN 83-902751-1-2.
  • Andrzej Gowarzewski i inni: Album 80 lat PZPN (Encyklopedia piłkarska Fuji). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2000.
  • Andrzej Gowarzewski i inni: Album 90 lat PZPN (Encyklopedia piłkarska Fuji). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2010.
  • Wojciech Frączek, Mariusz Gudebski, Jarosław Owsiański: Encyklopedia ekstraklasy, statystyczny bilans 80 sezonów. Warszawa: Fundacja Dobrej Książki, 2015, s. 1-1344. ISBN 978-83-86320-65-3.

Linki zewnętrzne

edytuj