Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2017/04

Aktualnie na stronie głównej

Śródmieście – dzielnica Katowic, stanowiąca ścisłe centrum miasta. Położona jest w zespole dzielnic śródmiejskich. Jej obszar zajmuje powierzchnię 3,81 km² i w 2016 roku liczyła łącznie 24 441 mieszkańców. Jest to najbardziej zurbanizowana dzielnica Katowic, z udziałem powierzchni zabudowanej sięgającej ponad 50%. Historia Śródmieścia jest ściśle powiązana z historią miasta Katowice, wzmiankowanego po raz pierwszy w XVI wieku. Od tego czasu, zwłaszcza od XIX wieku, wraz z doprowadzeniem linii kolejowej, rozwojem przemysłu i inkorporacją sąsiednich miejscowości Śródmieście przekształciło się w centrum administracyjno-usługowe Katowic. Zlokalizowana jest tu m.in. siedziba Sejmiku Województwa Śląskiego, Urzędu Metropolitalnego Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii oraz Urzędu Miasta Katowice, a także szeregu instytucji, w tym m.in. Uniwersytetu Śląskiego, Akademii Muzycznej im. K. Szymanowskiego, Teatru Śląskiego im. S. Wyspiańskiego czy rzymskokatolickiej archidiecezji katowickiej. Znajdują się tu również konsulaty kilku krajów, a także siedziby i oddziały organów administracji rządowej i samorządowej. Czytaj więcej…

Inne Dobre Artykuły • Jak pisać w stylu encyklopedycznym?

Archiwum ekspozycji dobrych artykułów

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.

1 kwietnia edytuj

Mitsubishi Regional Jet – japoński samolot pasażerski komunikacji regionalnej. Maszyna jest pierwszą tego typu konstrukcją zaprojektowaną i zbudowaną w Japonii od czasów samolotu NAMC YS-11 z lat 60. XX wieku. Mitsubishi Regional Jet jest samolotem, dzięki któremu japoński przemysł lotniczy ma powrócić na światowe rynki producentów maszyn pasażerskich i powtórzyć sukces komercyjny, jakim przed laty był NAMC YS-11. Jest to jeden z czterech dużych programów, realizowanych w tym samym czasie w Japonii obok maszyn wojskowych Kawasaki C-2, Kawasaki P-1 i Mitsubishi X-2. W konstrukcji samolotu, na niespotykaną dotychczas skalę w maszynach pasażerskich, zamierzano wykorzystać materiały kompozytowe. Konstruktorom MRJ nie udało się niestety osiągnąć tego celu. Obecnie dostępna technologia nie umożliwia zbudowanie równie trwałej, wytrzymałej i o znacząco mniejszej masie konstrukcji kompozytowej, jak w przypadku wykorzystania tradycyjnych elementów metalowych. Program budowy zanotował już kilkuletnie opóźnienie. Pierwsze seryjne samoloty mają trafić do odbiorcy w połowie 2020 roku.

2 kwietnia edytuj

Leptospira – rodzaj bakterii Gram-ujemnych, należący do typu krętków. Występują gatunki pasożytnicze, saprofityczne oraz takie, które posiadają cechy obu. Leptospira mają od 6 do 20 mikrometrów długości. Posiadają dwie rzęski na obu końcach, dzięki czemu możliwe jest ich poruszanie. Są bakteriami tlenowymi. Rosną na wzbogaconych podłożach. Najlepsza temperatura do ich wzrostu to 28–30 °C. Ich nosicielami są zwierzęta, najczęściej gryzonie lub inne ssaki. Gatunki pasożytnicze wywołują leptospirozy, w których dochodzi uszkodzenia śródbłonka naczyń włosowatych i w rezultacie do uszkodzenia płuc, serca, nerek i rzadziej innych narządów. Przebieg choroby z żółtaczką jest nazywany zespołem Weila, od nazwiska Adolfa Weila, który po raz pierwszy opisał to schorzenie. Bakterie te zostały po raz pierwszy opisane w 1907 roku

3 kwietnia edytuj

Hurtnica pospolita – gatunek błonkówki z rodziny mrówkowatych. Pierwotnie palearktyczny, ale zawleczony do Nearktyki. W Europie często spotykany. Należy do myrmekofauny miast. Królowa osiąga długość do 9 mm. Robotnice długości około od 3,5 do 5 mm. Loty godowe odbywają się od czerwca do sierpnia. Podczas pierwszej rójki można zauważyć na ścieżkach wiele królowych bez skrzydeł, które zostały odrzucone po locie godowym, szukających miejsca do założenia kolonii. Hurtnica zwyczajna zakłada gniazdo w sposób klasztorny, składając jaja i wychowując pierwsze mrówki bez konieczności pożywiania się poza gniazdem. Hurtnica zwyczajna uważana jest za gatunek szkodliwy z punktu widzenia człowieka, gdyż mrówki te przeszkadzają innym owadom zapylać kwiaty w sadach i powodują rozmnażanie się pluskwiaków równoskrzydłych. Nieraz też dostają się do mieszkań, gdzie czynią szkody w ludzkich spiżarniach, oraz do uli, skąd wybierają miód.

4 kwietnia edytuj

Represje wobec Świadków Jehowy w Polsce w latach 1945–1956 – aresztowania i represje stosowane przez organy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego wobec polskich Świadków Jehowy. Celem akcji była likwidacja tego ugrupowania religijnego w Polsce przez władze komunistyczne. Największa fala aresztowań miała miejsce w nocy z 20 na 21 czerwca 1950 roku. Ogółem aresztowano około 5000 osób. Według statystyk rządowych represje w tym okresie miały dotknąć 90% Świadków Jehowy. Bezpośrednią przyczyną represji stała się odmowa złożenia podpisów pod apelem sztokholmskim – zarówno przez związek wyznaniowy, jak i jego poszczególnych wiernych. Proces zbierania podpisów pod apelem rozpoczął się 16 kwietnia 1950 roku. Odmowę złożenia podpisu traktowano jako poparcie dla „amerykańskich imperialistów” i sprzeciw wobec „pokojowej polityki” ZSRR. Stało się to dla komunistycznej władzy dogodnym pretekstem do rozpoczęcia represji wobec tej grupy wyznaniowej, zwłaszcza że składania podpisów odmawiali zwykli wierni, swoją postawę tłumacząc neutralnością wobec polityki państwa. W efekcie rozpoczęła się pierwsza fala aresztowań, która miała na celu likwidację tego związku wyznaniowego.

5 kwietnia edytuj

Gregory Peck – amerykański aktor filmowy, ikona kultury popularnej. American Film Institute umieścił go na 12. miejscu na liście „największych aktorów wszech czasów”. Był jednym z popularniejszych aktorów „Złotej Ery Hollywood”. Peck zaczynał swoją karierę na początku lat 40., występując na deskach Broadwayu. Za swoją rolę w filmie Klucze królestwa uzyskał nominację do Oscara, do której łącznie nominowany był pięciokrotnie. Nagrodę tę zdobył raz za – za rolę Atticusa Fincha w dramacie obyczajowym Zabić drozda. Odgrywał zazwyczaj role pozytywnych bohaterów, odznaczających się przywiązaniem do wartości moralnych, wytrwałością oraz inteligencją. W 1969 roku został odznaczony przez prezydenta Lyndona B. Johnsona Medalem Wolności. W 1998 roku został uhonorowany przez prezydenta Billa Clintona Narodowym Medalem Sztuki. W trwającej blisko 60 lat karierze, Peck występował w filmach, radiu, telewizji oraz na scenie. Pojawił się w ponad 60 produkcjach na ekranie i 30 audycjach radiowych.

6 kwietnia edytuj

Krew w wodzie – nazwa meczu piłki wodnej pomiędzy drużynami Węgier i ZSRR, rozegranego w trakcie igrzysk olimpijskich w Melbourne w 1956 roku. Mecz odbył się 6 grudnia 1956 roku i został rozegrany niedługo po upadku powstania węgierskiego. Drużyna Węgier zwyciężyła 4–0. Nazwa meczu pochodzi od krwi Ervina Zádora, która zabarwiła wodę, gdy po uderzeniu przez radzieckiego zawodnika Walentina Prokopowa został rozcięty jego łuk brwiowy. Po latach Zádor przyznał, że Prokopow został przez Węgrów sprowokowany. Po tym niesportowym zagraniu publiczność, w większości kibicująca Węgrom, próbowała wymierzyć sprawiedliwość na własną rękę. Sędzia był zmuszony przerwać mecz na kilka minut przed zakończeniem i uznać zwycięstwo drużyny prowadzącej. O incydencie w Melbourne pisały gazety na całym świecie, a zdjęcia krwawiącego Zádora zostały pokazane w mediach masowego przekazu. W Polsce nie zostały jednak opublikowane artykuły na ten temat.

7 kwietnia edytuj

Gra komputerowa – rodzaj oprogramowania komputerowego przeznaczonego do celów rozrywkowych bądź edukacyjnych i wymagającego od użytkownika rozwiązywania zadań logicznych lub zręcznościowych. Gry komputerowe mogą być uruchamiane na komputerach osobistych, specjalnych automatach, konsolach do gry, telewizorach, telefonach komórkowych oraz innych mobilnych urządzeniach, nazywanych łącznie platformami sprzętowymi. Zadania stawiane przed graczem w grach komputerowych różnią się w zależności od gatunku i mogą polegać na przykład na rozwiązaniu zadania logicznego, eliminacji wirtualnych przeciwników czy też rywalizacji ze sztuczną inteligencją bądź innymi graczami. Gry komputerowe stały się produktem masowym za sprawą popularności konsol telewizyjnych i automatów w latach 70. XX wieku; wraz z postępującą miniaturyzacją platform oraz powstaniem przenośnych urządzeń do grania, zyskiwały one coraz większą popularność.

8 kwietnia edytuj

Starzyk granatowy – gatunek małego lub średniej wielkości ptaka z rodziny kacykowatych. Po raz pierwszy gatunek opisał Johann Friedrich Gmelin w 1789 roku w pierwszym tomie Systema Naturae.... Występuje w Ameryce Środkowej i Południowej. Starzyki granatowe zamieszkują różne półotwarte i otwarte środowiska. Są szczególnie liczne na terenach rolniczych z porozrzucanymi skupiskami drzew i zakrzewieniami. Szybko zasiedlają wylesione obszary. Przeważnie starzyki granatowe przebywają w niewielkich stadach. Jaja starzyków granatowych wykazują niesamowitą zmienność. Skorupka może mieć barwę czysto białą albo różowawą lub białą, jasnoszarą lub jasnoniebieską i pokrytą w różnym stopniu różowymi lub czerwonymi wzorkami. Szacunkowo podczas jednego sezonu lęgowego samica składa od 60 do 120 jaj. Nieprzerwanie od 1988 roku IUCN uznaje starzyka granatowego za gatunek najmniejszej troski.

9 kwietnia edytuj

Kodeks 0162 – wczesny grecki rękopis Nowego Testamentu, spisany w formie kodeksu na pergaminie. Oryginalna karta miała rozmiary 16 na 15 cm. Tekst został napisany w układzie jednokolumnowym, 19 linijek w kolumnie. Litery mają kształt raczej owalny i lekko pochylony, niż kwadratowy. Jest to to kształt charakterystyczny dla późniejszych wielkich kodeksów. Paleograficznie datowany jest na III lub IV wiek. Zawiera fragmenty Ewangelii Jana. Tekst rękopisu jest pokrewny dla Kodeksu Watykańskiego, wysoko oceniany przez współczesnych badaczy i jest cytowany w krytycznych wydaniach greckiego Nowego Testamentu. Rękopis powstał w Egipcie. Na liście rękopisów znalezionych w Oksyrynchos figuruje na pozycji 847. Początkowo należał do Egypt Exploration Fund, lecz został przekazany dla Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku za finansowanie prac archeologicznych.

10 kwietnia edytuj

Stamata Rewiti – grecka kobieta, która przebiegła dystans około 40 kilometrów podczas pierwszych nowożytnych igrzysk w Atenach w 1896 roku. Kobiety nie mogły uczestniczyć w pierwszych igrzyskach. Rewiti na znak protestu wobec dyskryminacji kobiet przebiegła dystans biegu maratońskiego, liczącego wówczas około 40 kilometrów. Uzyskała czas w okolicach 5 godzin i 30 minut. Rewiti miała wysłać pismo do Greckiego Komitetu Olimpijskiego z podpisami świadków, by uznano jej bieg za oficjalny. Nie przetrwał jednak żaden dokument potwierdzający jej udział w maratonie, nieznane są także jej losy po zakończeniu olimpiady. Źródła podają także drugą kobietę, która miesiąc wcześniej miała przebiec ten sam dystans (Melpomeni). Część historyków uważa, że Melpomeni i Rewiti to ta sama osoba. O wyczynach greckiej biegaczki pisano w takich czasopismach jak Akropoli, Asti, Neos Aristofanes czy Atlantida. Wszystkie wspominały o jej przygotowaniach do igrzysk, żadne jednak nie opisuje jej dalszego życia.

11 kwietnia edytuj

Pacyfikacja wsi Skłoby – masowa zbrodnia popełniona przez okupantów niemieckich 11 kwietnia 1940 roku. Skłoby zostały spacyfikowane w odwecie za działalność Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego majora „Hubala”. Ekspedycja karna złożona z funkcjonariuszy Ordnungspolizei, wspieranych przez członków SS i Selbstschutzu, doszczętnie spaliła wieś oraz aresztowała niemal wszystkich mężczyzn w wieku od 15 do 60 lat. Jeszcze tego samego dnia 265 zatrzymanych Polaków rozstrzelano w lesie rzucowskim. Masakrę przeżyło nie więcej jak 30 mężczyzn ze Skłobów. Była to najkrwawsza ze wszystkich pacyfikacji „hubalowskich”. Po zakończeniu okupacji na miejscu kaźni przy szosie Szydłowiec–Przysucha urządzono cmentarz wojenny. Przeniesiono tam również szczątki ofiar pogrzebane w rejonie stawów rzucowskich. Na cmentarzu wzniesiono pomnik o pięciometrowej rozpiętości skrzydeł.

12 kwietnia edytuj

Rostisław – rosyjski pancernik z przełomu XIX i XX wieku, należący do Floty Czarnomorskiej, jedyny okręt swojego typu. Był siódmym z pancerników eskadrowych zbudowanych dla Floty Czarnomorskiej w ramach 20-letniego programu rozbudowy floty z lat 1883-1902. Autorem jego założeń konstrukcyjnych był naczelnik Morskiego Ministerstwa, adm. Nikołaj Czichaczow. Okręt stanowił typ mniejszego pancernika, ze słabszą artylerią kalibru 254 mm. Wszedł do służby w 1900 roku, służył aktywnie podczas I wojny światowej. Od początku 1916 roku Rostisław był okrętem flagowym oddziału batumskiego, działającego na rzecz oddziałów lądowych nacierających na terytorium tureckie z rejonu Batumi. Od września 1916 roku, po przystąpieniu do wojny Rumunii, Rostisław bazował w Konstancy, osłaniając port i rosyjskie konwoje z wojskiem. Był w tym czasie atakowany mało skutecznie przez lotnictwo. Został samozatopiony podczas wojny domowej w Rosji w 1920 roku, w której używany był przez białych jako pływająca bateria.

13 kwietnia edytuj

Newag 14WE – normalnotorowy trójczłonowy elektryczny zespół trakcyjny wyprodukowany w latach 2005–2007 w liczbie 9 sztuk przez Newag z Nowego Sącza. Projekt elektrycznego zespołu trakcyjnego typu 14WE wykonało w 2004 roku, we współpracy z Zakładami Naprawczymi Taboru Kolejowego Nowy Sącz, przedsiębiorstwo Energocontrol Kraków, zajmujące się między innymi projektowaniem, badaniami i pomiarami konstrukcji pojazdów. W stosunku do EN57 zmniejszono liczbę miejsc siedzących na korzyść stojących. Zastosowano odskokowo-przesuwne drzwi pasażerskie o prześwicie 1300 mm, wyposażając je przy tym w przyciski indywidualnego otwierania, fotokomórki i czujniki zapobiegające ściśnięciu pasażera. We wrześniu 2004 roku projekt pojazdu 14WE zaprezentowano na Międzynarodowych Targach Kolejowych InnoTrans w Berlinie. Jednostki eksploatowane są przez Przewozy Regionalne oraz Koleje Śląskie, a w przeszłości były używane również przez Szybką Kolej Miejską w Warszawie.

14 kwietnia edytuj

Grand Prix Australii 2014 – pierwsza eliminacja Mistrzostw Świata Formuły 1 w sezonie 2014. Grand Prix odbyła się w dniach 14–16 marca 2014 roku na torze Albert Park Circuit w Melbourne. Podczas Grand Prix użyto silników V6 o pojemności 1,6 litra turbodoładowanych, które były używane po raz ostatni w sezonie 1988, zastąpiły one silniki wolnossące V8 2,4 litra. Napędy zawierały integralny system ERS-K, będący częścią silnika z półautomatyczną, ośmiostopniową skrzynią biegów. Maksymalne obroty silnika zostały ograniczone z 18 000 do 15 000 rpm. Wyścig zakończył się zwycięstwem Nico Rosberga z Mercedesa. Po dyskwalifikacji Daniela Ricciardo z Red Bulla, Kevin Magnussen i Jenson Button z McLarena awansowali odpowiednio na drugie i trzecie miejsce. Najszybsze okrążenie wyścigu wykonał Nico Rosberg. A zdobywca pole position – Lewis Hamilton z Mercedesa nie ukończył wyścigu

15 kwietnia edytuj

Klitajmestra – w mitologii greckiej królewna spartańska i królowa mykeńska, pochodząca od Tyndareos i Leda. Żona i wespół ze swym kochankiem Ajgistem zabójczyni wodza i zwycięzcy spod Troi Agamemnona, ojca ich trójki dzieci, pomszczonego przez ich syna Orestesa, ściganego później za przyczynienie się do śmierci matki przez Erynie. Opowieść o przyjściu na świat Klitajmestry zalicza się do mitów lakońskich. W Sparcie rządził niegdyś król imieniem Tyndareos. Żona jego nosiła imię Leda. Wedle jednej z wersji mitu nie posiadali oni własnych dzieci, co sprawiało im smutek. Pewnego wieczoru odwiedził ich posłaniec mieszkańców Olimpu Hermes i ofiarował jajo znacznej wielkości, przypominające jaja łabędzie. Leda włożyła jajo do złotej puszki, którą wyścielał miękki puch. W końcu skorupka jaja uległa pęknięciu, uwalniając czwórkę dzieci.

16 kwietnia edytuj

Drzewo Życia – biblijne rajskie drzewo, którego owoce miały zapewniać nieśmiertelność. Mimo iż ozdobne drzewo jako motyw mitologiczny występowało w wierzeniach wielu ludów – w czasach prehistorycznych w Mezopotamii, a w starożytności między innymi w Egipcie, Grecji, Babilonii, Persji i Indiach – to Drzewo Życia jest symbolem odnajdywanym dopiero w świętych księgach judaizmu, a także chrześcijaństwa, które widziało w nim prefigurację ukrzyżowanego Mesjasza. Drzewo Życia postrzegane jako wzorzec kulturowy symbolizowało wieczne odradzanie się przyrody, a równocześnie przemijanie ludzkiego losu. Dla chrześcijan utożsamiane z nim drzewo Krzyża jest miejscem, w którym śmierć stała się początkiem życia. Na przestrzeni wieków, motyw Drzewa Życia był regularnie poruszany przez pisarzy chrześcijańskich. W wiekach średnich, pod wpływem dzieła Bonawentury Lignum vitae, rozpowszechniło się obrazowanie krzyża jako Drzewa Życia w formie ulistnionego pnia z gałęziami, owocami i sękami. Z tego powodu te wyobrażenia krzyża nosiły nazwę „krucyfiksy gałęziowe”. Motyw Drzewa Życia był także często wykorzystywany w żydowskiej kabale, chrześcijańskiej architekturze sakralnej oraz w sztuce.

17 kwietnia edytuj

Stamata Rewiti – grecka kobieta, która przebiegła dystans około 40 kilometrów podczas pierwszych nowożytnych igrzysk w Atenach w 1896 roku. Kobiety nie mogły uczestniczyć w pierwszych igrzyskach. Rewiti na znak protestu wobec dyskryminacji kobiet przebiegła dystans biegu maratońskiego, liczącego wówczas około 40 kilometrów. Uzyskała czas w okolicach 5 godzin i 30 minut. Rewiti miała wysłać pismo do Greckiego Komitetu Olimpijskiego z podpisami świadków, by uznano jej bieg za oficjalny. Nie przetrwał jednak żaden dokument potwierdzający jej udział w maratonie, nieznane są także jej losy po zakończeniu olimpiady. Źródła podają także drugą kobietę, która miesiąc wcześniej miała przebiec ten sam dystans (Melpomeni). Część historyków uważa, że Melpomeni i Rewiti to ta sama osoba. O wyczynach greckiej biegaczki pisano w takich czasopismach jak Akropoli, Asti, Neos Aristofanes czy Atlantida. Wszystkie wspominały o jej przygotowaniach do igrzysk, żadne jednak nie opisuje jej dalszego życia.

18 kwietnia edytuj

Pacyfikacja wsi Skłoby – masowa zbrodnia popełniona przez okupantów niemieckich 11 kwietnia 1940 roku. Skłoby zostały spacyfikowane w odwecie za działalność Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego majora „Hubala”. Ekspedycja karna złożona z funkcjonariuszy Ordnungspolizei, wspieranych przez członków SS i Selbstschutzu, doszczętnie spaliła wieś oraz aresztowała niemal wszystkich mężczyzn w wieku od 15 do 60 lat. Jeszcze tego samego dnia 265 zatrzymanych Polaków rozstrzelano w lesie rzucowskim. Masakrę przeżyło nie więcej jak 30 mężczyzn ze Skłobów. Była to najkrwawsza ze wszystkich pacyfikacji „hubalowskich”. Po zakończeniu okupacji na miejscu kaźni przy szosie Szydłowiec–Przysucha urządzono cmentarz wojenny. Przeniesiono tam również szczątki ofiar pogrzebane w rejonie stawów rzucowskich. Na cmentarzu wzniesiono pomnik o pięciometrowej rozpiętości skrzydeł.

19 kwietnia edytuj

Rostisław – rosyjski pancernik z przełomu XIX i XX wieku, należący do Floty Czarnomorskiej, jedyny okręt swojego typu. Był siódmym z pancerników eskadrowych zbudowanych dla Floty Czarnomorskiej w ramach 20-letniego programu rozbudowy floty z lat 1883-1902. Autorem jego założeń konstrukcyjnych był naczelnik Morskiego Ministerstwa, adm. Nikołaj Czichaczow. Okręt stanowił typ mniejszego pancernika, ze słabszą artylerią kalibru 254 mm. Wszedł do służby w 1900 roku, służył aktywnie podczas I wojny światowej. Od początku 1916 roku Rostisław był okrętem flagowym oddziału batumskiego, działającego na rzecz oddziałów lądowych nacierających na terytorium tureckie z rejonu Batumi. Od września 1916 roku, po przystąpieniu do wojny Rumunii, Rostisław bazował w Konstancy, osłaniając port i rosyjskie konwoje z wojskiem. Był w tym czasie atakowany mało skutecznie przez lotnictwo. Został samozatopiony podczas wojny domowej w Rosji w 1920 roku, w której używany był przez białych jako pływająca bateria.

20 kwietnia edytuj

Newag 14WE – normalnotorowy trójczłonowy elektryczny zespół trakcyjny wyprodukowany w latach 2005–2007 w liczbie 9 sztuk przez Newag z Nowego Sącza. Projekt elektrycznego zespołu trakcyjnego typu 14WE wykonało w 2004 roku, we współpracy z Zakładami Naprawczymi Taboru Kolejowego Nowy Sącz, przedsiębiorstwo Energocontrol Kraków, zajmujące się między innymi projektowaniem, badaniami i pomiarami konstrukcji pojazdów. W stosunku do EN57 zmniejszono liczbę miejsc siedzących na korzyść stojących. Zastosowano odskokowo-przesuwne drzwi pasażerskie o prześwicie 1300 mm, wyposażając je przy tym w przyciski indywidualnego otwierania, fotokomórki i czujniki zapobiegające ściśnięciu pasażera. We wrześniu 2004 roku projekt pojazdu 14WE zaprezentowano na Międzynarodowych Targach Kolejowych InnoTrans w Berlinie. Jednostki eksploatowane są przez Przewozy Regionalne oraz Koleje Śląskie, a w przeszłości były używane również przez Szybką Kolej Miejską w Warszawie.

21 kwietnia edytuj

Grand Prix Australii 2014 – pierwsza eliminacja Mistrzostw Świata Formuły 1 w sezonie 2014. Grand Prix odbyła się w dniach 14–16 marca 2014 roku na torze Albert Park Circuit w Melbourne. Podczas Grand Prix użyto silników V6 o pojemności 1,6 litra turbodoładowanych, które były używane po raz ostatni w sezonie 1988, zastąpiły one silniki wolnossące V8 2,4 litra. Napędy zawierały integralny system ERS-K, będący częścią silnika z półautomatyczną, ośmiostopniową skrzynią biegów. Maksymalne obroty silnika zostały ograniczone z 18 000 do 15 000 rpm. Wyścig zakończył się zwycięstwem Nico Rosberga z Mercedesa. Po dyskwalifikacji Daniela Ricciardo z Red Bulla, Kevin Magnussen i Jenson Button z McLarena awansowali odpowiednio na drugie i trzecie miejsce. Najszybsze okrążenie wyścigu wykonał Nico Rosberg. A zdobywca pole position – Lewis Hamilton z Mercedesa nie ukończył wyścigu

22 kwietnia edytuj

Klitajmestra – w mitologii greckiej królewna spartańska i królowa mykeńska, pochodząca od Tyndareos i Leda. Żona i wespół ze swym kochankiem Ajgistem zabójczyni wodza i zwycięzcy spod Troi Agamemnona, ojca ich trójki dzieci, pomszczonego przez ich syna Orestesa, ściganego później za przyczynienie się do śmierci matki przez Erynie. Opowieść o przyjściu na świat Klitajmestry zalicza się do mitów lakońskich. W Sparcie rządził niegdyś król imieniem Tyndareos. Żona jego nosiła imię Leda. Wedle jednej z wersji mitu nie posiadali oni własnych dzieci, co sprawiało im smutek. Pewnego wieczoru odwiedził ich posłaniec mieszkańców Olimpu Hermes i ofiarował jajo znacznej wielkości, przypominające jaja łabędzie. Leda włożyła jajo do złotej puszki, którą wyścielał miękki puch. W końcu skorupka jaja uległa pęknięciu, uwalniając czwórkę dzieci.

23 kwietnia edytuj

Drzewo Życia – biblijne rajskie drzewo, którego owoce miały zapewniać nieśmiertelność. Mimo iż ozdobne drzewo jako motyw mitologiczny występowało w wierzeniach wielu ludów – w czasach prehistorycznych w Mezopotamii, a w starożytności między innymi w Egipcie, Grecji, Babilonii, Persji i Indiach – to Drzewo Życia jest symbolem odnajdywanym dopiero w świętych księgach judaizmu, a także chrześcijaństwa, które widziało w nim prefigurację ukrzyżowanego Mesjasza. Drzewo Życia postrzegane jako wzorzec kulturowy symbolizowało wieczne odradzanie się przyrody, a równocześnie przemijanie ludzkiego losu. Dla chrześcijan utożsamiane z nim drzewo Krzyża jest miejscem, w którym śmierć stała się początkiem życia. Na przestrzeni wieków, motyw Drzewa Życia był regularnie poruszany przez pisarzy chrześcijańskich. W wiekach średnich, pod wpływem dzieła Bonawentury Lignum vitae, rozpowszechniło się obrazowanie krzyża jako Drzewa Życia w formie ulistnionego pnia z gałęziami, owocami i sękami. Z tego powodu te wyobrażenia krzyża nosiły nazwę „krucyfiksy gałęziowe”. Motyw Drzewa Życia był także często wykorzystywany w żydowskiej kabale, chrześcijańskiej architekturze sakralnej oraz w sztuce.

24 kwietnia edytuj

Stamata Rewiti – grecka kobieta, która przebiegła dystans około 40 kilometrów podczas pierwszych nowożytnych igrzysk w Atenach w 1896 roku. Kobiety nie mogły uczestniczyć w pierwszych igrzyskach. Rewiti na znak protestu wobec dyskryminacji kobiet przebiegła dystans biegu maratońskiego, liczącego wówczas około 40 kilometrów. Uzyskała czas w okolicach 5 godzin i 30 minut. Rewiti miała wysłać pismo do Greckiego Komitetu Olimpijskiego z podpisami świadków, by uznano jej bieg za oficjalny. Nie przetrwał jednak żaden dokument potwierdzający jej udział w maratonie, nieznane są także jej losy po zakończeniu olimpiady. Źródła podają także drugą kobietę, która miesiąc wcześniej miała przebiec ten sam dystans (Melpomeni). Część historyków uważa, że Melpomeni i Rewiti to ta sama osoba. O wyczynach greckiej biegaczki pisano w takich czasopismach jak Akropoli, Asti, Neos Aristofanes czy Atlantida. Wszystkie wspominały o jej przygotowaniach do igrzysk, żadne jednak nie opisuje jej dalszego życia.

25 kwietnia edytuj

Pacyfikacja wsi Skłoby – masowa zbrodnia popełniona przez okupantów niemieckich 11 kwietnia 1940 roku. Skłoby zostały spacyfikowane w odwecie za działalność Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego majora „Hubala”. Ekspedycja karna złożona z funkcjonariuszy Ordnungspolizei, wspieranych przez członków SS i Selbstschutzu, doszczętnie spaliła wieś oraz aresztowała niemal wszystkich mężczyzn w wieku od 15 do 60 lat. Jeszcze tego samego dnia 265 zatrzymanych Polaków rozstrzelano w lesie rzucowskim. Masakrę przeżyło nie więcej jak 30 mężczyzn ze Skłobów. Była to najkrwawsza ze wszystkich pacyfikacji „hubalowskich”. Po zakończeniu okupacji na miejscu kaźni przy szosie Szydłowiec–Przysucha urządzono cmentarz wojenny. Przeniesiono tam również szczątki ofiar pogrzebane w rejonie stawów rzucowskich. Na cmentarzu wzniesiono pomnik o pięciometrowej rozpiętości skrzydeł.

26 kwietnia edytuj

Rostisław – rosyjski pancernik z przełomu XIX i XX wieku, należący do Floty Czarnomorskiej, jedyny okręt swojego typu. Był siódmym z pancerników eskadrowych zbudowanych dla Floty Czarnomorskiej w ramach 20-letniego programu rozbudowy floty z lat 1883-1902. Autorem jego założeń konstrukcyjnych był naczelnik Morskiego Ministerstwa, adm. Nikołaj Czichaczow. Okręt stanowił typ mniejszego pancernika, ze słabszą artylerią kalibru 254 mm. Wszedł do służby w 1900 roku, służył aktywnie podczas I wojny światowej. Od początku 1916 roku Rostisław był okrętem flagowym oddziału batumskiego, działającego na rzecz oddziałów lądowych nacierających na terytorium tureckie z rejonu Batumi. Od września 1916 roku, po przystąpieniu do wojny Rumunii, Rostisław bazował w Konstancy, osłaniając port i rosyjskie konwoje z wojskiem. Był w tym czasie atakowany mało skutecznie przez lotnictwo. Został samozatopiony podczas wojny domowej w Rosji w 1920 roku, w której używany był przez białych jako pływająca bateria.

27 kwietnia edytuj

Newag 14WE – normalnotorowy trójczłonowy elektryczny zespół trakcyjny wyprodukowany w latach 2005–2007 w liczbie 9 sztuk przez Newag z Nowego Sącza. Projekt elektrycznego zespołu trakcyjnego typu 14WE wykonało w 2004 roku, we współpracy z Zakładami Naprawczymi Taboru Kolejowego Nowy Sącz, przedsiębiorstwo Energocontrol Kraków, zajmujące się między innymi projektowaniem, badaniami i pomiarami konstrukcji pojazdów. W stosunku do EN57 zmniejszono liczbę miejsc siedzących na korzyść stojących. Zastosowano odskokowo-przesuwne drzwi pasażerskie o prześwicie 1300 mm, wyposażając je przy tym w przyciski indywidualnego otwierania, fotokomórki i czujniki zapobiegające ściśnięciu pasażera. We wrześniu 2004 roku projekt pojazdu 14WE zaprezentowano na Międzynarodowych Targach Kolejowych InnoTrans w Berlinie. Jednostki eksploatowane są przez Przewozy Regionalne oraz Koleje Śląskie, a w przeszłości były używane również przez Szybką Kolej Miejską w Warszawie.

28 kwietnia edytuj

Grand Prix Australii 2014 – pierwsza eliminacja Mistrzostw Świata Formuły 1 w sezonie 2014. Grand Prix odbyła się w dniach 14–16 marca 2014 roku na torze Albert Park Circuit w Melbourne. Podczas Grand Prix użyto silników V6 o pojemności 1,6 litra turbodoładowanych, które były używane po raz ostatni w sezonie 1988, zastąpiły one silniki wolnossące V8 2,4 litra. Napędy zawierały integralny system ERS-K, będący częścią silnika z półautomatyczną, ośmiostopniową skrzynią biegów. Maksymalne obroty silnika zostały ograniczone z 18 000 do 15 000 rpm. Wyścig zakończył się zwycięstwem Nico Rosberga z Mercedesa. Po dyskwalifikacji Daniela Ricciardo z Red Bulla, Kevin Magnussen i Jenson Button z McLarena awansowali odpowiednio na drugie i trzecie miejsce. Najszybsze okrążenie wyścigu wykonał Nico Rosberg. A zdobywca pole position – Lewis Hamilton z Mercedesa nie ukończył wyścigu

29 kwietnia edytuj

Klitajmestra – w mitologii greckiej królewna spartańska i królowa mykeńska, pochodząca od Tyndareos i Leda. Żona i wespół ze swym kochankiem Ajgistem zabójczyni wodza i zwycięzcy spod Troi Agamemnona, ojca ich trójki dzieci, pomszczonego przez ich syna Orestesa, ściganego później za przyczynienie się do śmierci matki przez Erynie. Opowieść o przyjściu na świat Klitajmestry zalicza się do mitów lakońskich. W Sparcie rządził niegdyś król imieniem Tyndareos. Żona jego nosiła imię Leda. Wedle jednej z wersji mitu nie posiadali oni własnych dzieci, co sprawiało im smutek. Pewnego wieczoru odwiedził ich posłaniec mieszkańców Olimpu Hermes i ofiarował jajo znacznej wielkości, przypominające jaja łabędzie. Leda włożyła jajo do złotej puszki, którą wyścielał miękki puch. W końcu skorupka jaja uległa pęknięciu, uwalniając czwórkę dzieci.

30 kwietnia edytuj

Drzewo Życia – biblijne rajskie drzewo, którego owoce miały zapewniać nieśmiertelność. Mimo iż ozdobne drzewo jako motyw mitologiczny występowało w wierzeniach wielu ludów – w czasach prehistorycznych w Mezopotamii, a w starożytności między innymi w Egipcie, Grecji, Babilonii, Persji i Indiach – to Drzewo Życia jest symbolem odnajdywanym dopiero w świętych księgach judaizmu, a także chrześcijaństwa, które widziało w nim prefigurację ukrzyżowanego Mesjasza. Drzewo Życia postrzegane jako wzorzec kulturowy symbolizowało wieczne odradzanie się przyrody, a równocześnie przemijanie ludzkiego losu. Dla chrześcijan utożsamiane z nim drzewo Krzyża jest miejscem, w którym śmierć stała się początkiem życia. Na przestrzeni wieków, motyw Drzewa Życia był regularnie poruszany przez pisarzy chrześcijańskich. W wiekach średnich, pod wpływem dzieła Bonawentury Lignum vitae, rozpowszechniło się obrazowanie krzyża jako Drzewa Życia w formie ulistnionego pnia z gałęziami, owocami i sękami. Z tego powodu te wyobrażenia krzyża nosiły nazwę „krucyfiksy gałęziowe”. Motyw Drzewa Życia był także często wykorzystywany w żydowskiej kabale, chrześcijańskiej architekturze sakralnej oraz w sztuce.