Szablon:Dobry artykuł/archiwum/2012/07

Aktualnie na stronie głównej

Zbrodnia w Horce – masakra rannych żołnierzy oraz członków wojskowego personelu medycznego 2 Armii Wojska Polskiego dokonana przez żołnierzy niemieckich 26 kwietnia 1945 roku, w ostatnich dniach II wojny światowej, we wsi Horka nieopodal Crostwitz. Podczas walk na Łużycach w kwietniu 1945 roku polska 9 Dywizja Piechoty zdołała się przedrzeć na przedpola Drezna, jednakże wkrótce znalazła się w okrążeniu. Rozkaz zawrócenia na wschód i dołączenia do głównych sił 2 Armii WP okazał się spóźniony, a w dodatku mapa z rozrysowaną marszrutą dywizji przypadkowo wpadła w ręce Niemców. W trakcie odwrotu 15. samodzielny batalion sanitarny, który ewakuował rannych z dywizyjnego punktu medycznego, został zaskoczony przez nieprzyjaciela podczas postoju w Horce. Doszło do masakry, w trakcie której żołnierze Dywizji Grenadierów Pancernych „Brandenburg”, wspierani prawdopodobnie przez kolaborantów ze 104 Brygady Przeciwpancernej „Wolna Ukraina”, zamordowali od 150 do 300 Polaków. Czytaj więcej…

Inne Dobre Artykuły • Jak pisać w stylu encyklopedycznym?

Archiwum ekspozycji dobrych artykułów

Archiwum artykułów, które zostały umieszczone na stronie głównej w rubryce Dobry Artykuł.

1 lipca edytuj

Wysiłki w celu opracowania nomenklatury chemii nieorganicznej były podejmowane od lat 40. XX wieku. Od 2001 roku wytyczne opracowywane są przez Międzynarodową Unię Chemii Czystej i Stosowanej (IUPAC). System opracowywany jest w języku angielskim, a następnie dostosowywany do innych języków. W Polsce zajmuje się tym Podkomisja Nomenklatury Nieorganicznej PTChem. W chemii nieorganicznej IUPAC wyróżnia trzy podstawowe typy wzorów chemicznych: wzór empiryczny, sumaryczny i strukturalny. O kolejności symboli pierwiastków we wzorze decyduje ich elektroujemność. Dla wskazania wartościowości metalu w solach zalecane jest stosowanie liczb Stocka, zamiast dawniej używanych końcówek -awy/-owy oraz przedrostków pod-/nad-. Dla wybranych kwasów tlenowych i ich pochodnych akceptowane są także nazwy tradycyjne. Wybór systemu nazewnictwa zależy od preferencji użytkowników i organizacji. W czasopismach naukowych autorzy publikacji używają zazwyczaj nazw tradycyjnych, także spoza zestawu nazw akceptowanych przez IUPAC.

2 lipca edytuj

Był trzecim synem Timura, założyciela dynastii Timurydów oraz zdobywcy większości Azji Środkowej. Miranszah za życia ojca był m.in. namiestnikiem Chorasanu. Dzielił władzę z kilkoma doświadczonymi emirami Timura i spędzał większość czasu poza prowincją, towarzysząc ojcu w jego kampaniach w zachodnim Iranie. Powracał do Chorasanu tylko po to, żeby tłumić lokalne rebelie. Po jednej z nich w roku 1389 zaprosił na bankiet ostatnich przedstawicieli dynastii Kartów, rządzącej niegdyś Heratem, i zgładził ich. W roku 1393 otrzymał namiestnictwo Azerbejdżanu, które, w nawiązaniu do tego, że niegdyś stanowił on centrum państwa Ilchanidów, zostało nazwane „tronem Hulagu”. Zginął w bitwie z turkmeńskim władcą Karą Jusufem.

3 lipca edytuj

W czasie I wojny światowej w trzech stoczniach budowano dla Kaiserliche Marine krążowniki liniowe typu Mackensen. Projekt nowych okrętów liniowych stanowił ulepszoną wersję poprzedniego typu, którym był Derfflinger. Krążowniki miały zostać wyposażone w nowe, potężniejsze działa kal. 35 cm i otrzymać mocniejsze urządzenia napędowe, aby zapewnić większą prędkość maksymalną i znacząco zwiększyć zasięg. Pancerz okrętów był wykonany ze stali cementowanej Kruppa. Według niepełnych danych krążowniki miały posiadać burtowy pas pancerny o grubości maksymalnej 300 mm, tworzący cytadelę pancerną, gdzie były umieszczone najważniejsze mechanizmy, a także komory amunicyjne i maszynownia. Projekt zakładał budowę czterech jednostek, jednak żadna z nich nie została ukończona, ponieważ priorytety stoczniowe zostały zmienione z jednostek liniowych na U-Booty. Wszystkie kadłuby zostały zezłomowane na początku lat 20. XX wieku.

4 lipca edytuj

W latach 1594–1609 w Pińczowie, za zezwoleniem marszałka wielkiego koronnego Zygmunta Gonzagi Myszkowskiego, została wybudowana synagoga. Projektantem synagogi był najprawdopodobniej pochodzący z Florencji architekt – Santi Gucci. Podczas II wojny światowej hitlerowcy zdewastowali wnętrze synagogi oraz wywieźli bądź zniszczyli jej całe ruchome wyposażenie. Wówczas przepadł zbiór około 100 zwojów Tory, gromadzony przez wieki w synagodze. W tym czasie mieściły się w niej garaże oraz magazyny. W 1944 roku zniszczeń dopełniły bombardowania. Po zakończeniu wojny przystąpiono do prac remontowych. W dniach od 16 do 18 czerwca 2006 roku w synagodze obyło się pierwsze od czasów zakończenia II wojny światowej nabożeństwo szabatowe, zorganizowane przez Związek Gmin Wyznaniowych Żydowskich w RP, Fundację Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego oraz Burmistrza Miasta Pińczowa.

5 lipca edytuj

Konstruktorem dwunastometrowej wieży zegarowej w średniowiecznym Kaifengu, z napędzanym wodą mechanicznym zegarem, w którym zastosowano mechanizm wychwytowy (stosowany do dzisiaj w zegarkach mechanicznych) był Su Song. Jeden z największych uczonych chińskich, człowiek renesansu epoki Song, astronom, kartograf, farmakolog, zoolog, botanik, poeta, inżynier i mandaryn. W 1070 roku Su Song wraz z zespołem uczonych zredagował ilustrowaną farmakopeę –przełomowe dzieło w botanice farmakologicznej, a także zoologii i mineralogii. Traktat zawiera informacje o wielu lekach, m.in. o wykorzystaniu efedryny do celów leczniczych. Zgromadził wokół siebie astronomów, z którymi współpracował, a efektem ich pracy był traktat napisany w roku 1092 (zachowany do dnia dzisiejszego), który zawierał atlas nieba. Zwany traktatem o wieży zegarowej Xinyi Xiangfayao stanowi opus magnum autora.

6 lipca edytuj

W Polsce w okresie międzywojennym eksploatowano 29 lokomotyw serii Pd4, po wojnie – 14, do 1955 roku. Parowóz ten skonstruowano w 1905 roku w fabryce Vulcan ze Szczecina, jako wzmocnione rozwinięcie udanego parowozu pospiesznego najpopularniejszej pruskiej serii S3. Układ jezdny i ogólnie konstrukcję lokomotywy przejęto z serii S3, natomiast główną zmianą był powiększony kocioł. Stosownie do większej wydajności kotła, zwiększono też średnice cylindrów silnika. Z serii S3 przejęto także wypróbowany już schemat napędu – dwucylindrowy silnik sprzężony na parę nasyconą, w odróżnieniu od istniejących już w tym czasie lokomotyw serii S4 i S5¹. Wzmocniona lokomotywa została zaaprobowana jako znormalizowany parowóz wzoru II-2c. Żadna z lokomotyw serii Pd4 nie zachowała się do chwili obecnej.

7 lipca edytuj

W dzielnicy Podjasnogórskiej w Częstochowie znajdują się dwa parki miejskie: park im. Stanisława Staszica oraz park 3 Maja. Położone są one pomiędzy dzielnicą Śródmieście a klasztorem na Jasnej Górze, który otaczają od strony wschodniej. Granice parków wyznaczone zostały w latach 1819–1826 przy wytyczaniu alei Najświętszej Maryi Panny, a zagospodarowanie terenu rozpoczęto w 1843 roku. Wraz z aleją Henryka Sienkiewicza zajmują powierzchnię 11,8 ha. Wyposażenie i budowle parków przedstawiające wysoką wartość historyczną uzyskały status pomników historii Polski. Parki są popularnym miejscem wypoczynku i spacerów. W znajdujących się na ich terenie pawilonach wystawowych, zarządzanych przez Muzeum Częstochowskie, odbywa się wiele wydarzeń kulturalnych i ekspozycji

8 lipca edytuj

Pod koniec 1701 lub 1706 roku elektor saski i król Polski, August II Mocny, poznał Henriettę Rénard, mieszczankę, córkę handlarza win. Według La Saxe Galante Karla Ludwiga von Pöllnitza, Henrietta zwróciła uwagę króla swoją nieprzeciętną urodą i wkrótce została jego kochanką. Latem 1702 lub 26 listopada 1707 roku urodziła królowi nieślubną córkę Annę Katarzynę. Związek Rénardówny z królem zakończył się wkrótce po narodzinach Anny Katarzyny. Zdaniem von Pöllnitza powodem rozstania była zazdrość oficjalnej metresy królewskiej, Anny Konstancji Cosel. Romans Henrietty z Augustem II Mocnym pozwolił jej rodzinie na zdobycie tytułów i majątków w Królestwie Polskim.

9 lipca edytuj

Terminem używanym we wczesnej psychologii filozoficznej i w metafizyce, odnoszącym się do wrodzonej skłonności rzeczy do przetrwania i ulepszania się, jest conatus. Tą „rzeczą” może być umysł, materia bądź też kombinacja tych dwóch. Przez tysiąclecia filozofowie stworzyli wiele różnych definicji. Conatus może odnosić się do instynktownej woli przetrwania organizmu lub do różnych metafizycznych teorii ruchu i bezwładności. Często koncepcja jest kojarzona z wolą bożą w panteistycznym widzeniu natury. Chociaż samo pojęcie nie jest współcześnie w użyciu, to współczesna nauka używa wielu pojęć wywodzących się z niego. Zasięg idei jest współcześnie zdecydowanie węższy i pozbawiony wcześniejszych religijnych implikacji. Współczesna fizyka używa koncepcji takich jak bezwładność i zachowanie pędu, które go zastąpiły. Neurolog António Damásio uważa conatus za prekursora współczesnego pojęcia homeostazy żywych organizmów. W teorii systemów i ogólnie w nauce pojęcie może być powiązane ze zjawiskiem emergencji, przez co systemy złożone mogą spontanicznie formować się z wielu prostszych struktur.

10 lipca edytuj

Na VIII wiek p.n.e. przypadł rozwój sztuki Urartu, starożytnego państwa, które istniało w pierwszym tysiącleciu p.n.e. na obszarze Wyżyny Armeńskiej. Zachowało się niewiele zabytków kultury materialnej Urartu: rzeźby z brązu, wyroby jubilerskie i inne wytwory rzemieślnicze, fragmenty zabudowy architektonicznej. Mimo że cywilizacja urartyjska znajdowała się pod silnym wpływem sąsiedniej Asyrii, wytworzyła własne charakterystyczne wzorce. Styl pracy rzemieślników urartyjskich pozostawał niezmienny w ciągu kilku stuleci. Z czasem uległ uproszczeniu i stał się bardziej prymitywny. Po upadku Urartu w VI wielu p.n.e. niektóre cechy sztuki urartyjskiej przetrwały u jego spadkobierców. Podczas wykopalisk w Erebuni znaleziono skarb, składający się z wyrobów ze srebra, który datowano na epokę Achemenidów. Na odkrytych przedmiotach stwierdzono podobieństwo do urartyjskiej techniki przedstawiania człowieka.

11 lipca edytuj

Karierę sportową Jari-Matti Latvala rozpoczął w 2001 roku, startując w rallysprintach. Rok później, w wieku 17 lat, zadebiutował w rajdowych mistrzostwach świata – jadąc samochodem Mitsubishi Lancer Evo VI zajął 17. miejsce w Rajdzie Wielkiej Brytanii. W latach 2006–2007 był członkiem zespołu Stobart VK Ford Rally Team, a w 2008 roku przeszedł do fabrycznego zespołu Forda. Podczas Rajdu Irlandii w 2007 roku po raz pierwszy w swojej karierze stanął na podium w rajdzie mistrzostw świata, zajmując trzecie miejsce. Po raz pierwszy na najwyższym stopniu podium stanął w lutym 2008 roku, zwyciężając Rajd Szwecji 2008 na Fordzie Focusie RS WRC 07. W 2010 roku wywalczył rajdowe wicemistrzostwo świata, przegrywając w klasyfikacji generalnej jedynie z Francuzem Sébastienem Loebem. W sezonie 2012 zasiada za kierownicą Forda Fiesty RS WRC.

12 lipca edytuj

Jednym z gatunków roślin, który przegrywa z ludźmi konkurencję o możliwość korzystania z nadmorskich plaż jest honkenia piaskowa. Ta niewielka bylina jest szeroko rozprzestrzeniona wzdłóż brzegów mórz w strefie umiarkowanej i subarktycznej na półkuli północnej. Rośnie także nad Bałtykiem. Odgrywa istotną rolę w formowaniu wydm w pierwszym etapie ich powstawania. Przystosowaniem do warunków siedliskowych jest m.in. odporność na zawiewanie przez wiatr i wykorzystywanie pędzonych przez wiatr ziaren piasku do zapylenia. Roślina może być uprawiana i spożywana jako warzywo. Na dalekiej północy jest wykorzystywana jako roślina pokarmowa – Inuici mieszają drobno siekane liście honkenii z tłuszczem reniferów i jagodami.

13 lipca edytuj

Gdy dziesięć lat po śmierci żony zmarło również dwoje ich dzieci, Aleksandr Wadkowski zdecydował się wstąpić do monasteru. W 1898 roku objął najwyższy urząd w ówczesnym Rosyjskim Kościele Prawosławnym – katedrę petersburską i ładoską. Jako metropolita Antoni zaangażował się w działalność dobroczynną: odwiedzał więźniów i przewodniczył organizacji wspierającej niewidomych. Na cele dobroczynne przekazywał miesięcznie 27 tys. rubli z 29 tys. wynagrodzenia, jakie otrzymywał. Zrezygnował z urządzania tradycyjnych przyjęć, natomiast wspierał finansowo miejskie duchowieństwo, budowę cerkwi i klasztorów. Był prekursorem wprowadzenia w cerkwiach oświetlenia elektrycznego. Konsekwentnie sprzeciwiał się aktywności politycznej prawosławnego duchowieństwa, w tym wybieraniu duchownych na deputowanych do Dumy Państwowej. W związku z tym oskarżany był przez organizacje czarnosecinne o liberalizm. Z kolei ruchy tzw. odnowicielskie powoływały się na jego osobę jako na swojego inspiratora.

14 lipca edytuj

W dzielnicy Podjasnogórskiej w Częstochowie znajdują się dwa parki miejskie: park im. Stanisława Staszica oraz park 3 Maja. Położone są one pomiędzy dzielnicą Śródmieście a klasztorem na Jasnej Górze, który otaczają od strony wschodniej. Granice parków wyznaczone zostały w latach 1819–1826 przy wytyczaniu alei Najświętszej Maryi Panny, a zagospodarowanie terenu rozpoczęto w 1843 roku. Wraz z aleją Henryka Sienkiewicza zajmują powierzchnię 11,8 ha. Wyposażenie i budowle parków przedstawiające wysoką wartość historyczną uzyskały status pomników historii Polski. Parki są popularnym miejscem wypoczynku i spacerów. W znajdujących się na ich terenie pawilonach wystawowych, zarządzanych przez Muzeum Częstochowskie, odbywa się wiele wydarzeń kulturalnych i ekspozycji

15 lipca edytuj

Pod koniec 1701 lub 1706 roku elektor saski i król Polski, August II Mocny, poznał Henriettę Rénard, mieszczankę, córkę handlarza win. Według La Saxe Galante Karla Ludwiga von Pöllnitza, Henrietta zwróciła uwagę króla swoją nieprzeciętną urodą i wkrótce została jego kochanką. Latem 1702 lub 26 listopada 1707 roku urodziła królowi nieślubną córkę Annę Katarzynę. Związek Rénardówny z królem zakończył się wkrótce po narodzinach Anny Katarzyny. Zdaniem von Pöllnitza powodem rozstania była zazdrość oficjalnej metresy królewskiej, Anny Konstancji Cosel. Romans Henrietty z Augustem II Mocnym pozwolił jej rodzinie na zdobycie tytułów i majątków w Królestwie Polskim.

16 lipca edytuj

Terminem używanym we wczesnej psychologii filozoficznej i w metafizyce, odnoszącym się do wrodzonej skłonności rzeczy do przetrwania i ulepszania się, jest conatus. Tą „rzeczą” może być umysł, materia bądź też kombinacja tych dwóch. Przez tysiąclecia filozofowie stworzyli wiele różnych definicji. Conatus może odnosić się do instynktownej woli przetrwania organizmu lub do różnych metafizycznych teorii ruchu i bezwładności. Często koncepcja jest kojarzona z wolą bożą w panteistycznym widzeniu natury. Chociaż samo pojęcie nie jest współcześnie w użyciu, to współczesna nauka używa wielu pojęć wywodzących się z niego. Zasięg idei jest współcześnie zdecydowanie węższy i pozbawiony wcześniejszych religijnych implikacji. Współczesna fizyka używa koncepcji takich jak bezwładność i zachowanie pędu, które go zastąpiły. Neurolog António Damásio uważa conatus za prekursora współczesnego pojęcia homeostazy żywych organizmów. W teorii systemów i ogólnie w nauce pojęcie może być powiązane ze zjawiskiem emergencji, przez co systemy złożone mogą spontanicznie formować się z wielu prostszych struktur.

17 lipca edytuj

Na VIII wiek p.n.e. przypadł rozwój sztuki Urartu, starożytnego państwa, które istniało w pierwszym tysiącleciu p.n.e. na obszarze Wyżyny Armeńskiej. Zachowało się niewiele zabytków kultury materialnej Urartu: rzeźby z brązu, wyroby jubilerskie i inne wytwory rzemieślnicze, fragmenty zabudowy architektonicznej. Mimo że cywilizacja urartyjska znajdowała się pod silnym wpływem sąsiedniej Asyrii, wytworzyła własne charakterystyczne wzorce. Styl pracy rzemieślników urartyjskich pozostawał niezmienny w ciągu kilku stuleci. Z czasem uległ uproszczeniu i stał się bardziej prymitywny. Po upadku Urartu w VI wielu p.n.e. niektóre cechy sztuki urartyjskiej przetrwały u jego spadkobierców. Podczas wykopalisk w Erebuni znaleziono skarb, składający się z wyrobów ze srebra, który datowano na epokę Achemenidów. Na odkrytych przedmiotach stwierdzono podobieństwo do urartyjskiej techniki przedstawiania człowieka.

18 lipca edytuj

Karierę sportową Jari-Matti Latvala rozpoczął w 2001 roku, startując w rallysprintach. Rok później, w wieku 17 lat, zadebiutował w rajdowych mistrzostwach świata – jadąc samochodem Mitsubishi Lancer Evo VI zajął 17. miejsce w Rajdzie Wielkiej Brytanii. W latach 2006–2007 był członkiem zespołu Stobart VK Ford Rally Team, a w 2008 roku przeszedł do fabrycznego zespołu Forda. Podczas Rajdu Irlandii w 2007 roku po raz pierwszy w swojej karierze stanął na podium w rajdzie mistrzostw świata, zajmując trzecie miejsce. Po raz pierwszy na najwyższym stopniu podium stanął w lutym 2008 roku, zwyciężając Rajd Szwecji 2008 na Fordzie Focusie RS WRC 07. W 2010 roku wywalczył rajdowe wicemistrzostwo świata, przegrywając w klasyfikacji generalnej jedynie z Francuzem Sébastienem Loebem. W sezonie 2012 zasiada za kierownicą Forda Fiesty RS WRC.

19 lipca edytuj

Jednym z gatunków roślin, który przegrywa z ludźmi konkurencję o możliwość korzystania z nadmorskich plaż jest honkenia piaskowa. Ta niewielka bylina jest szeroko rozprzestrzeniona wzdłóż brzegów mórz w strefie umiarkowanej i subarktycznej na półkuli północnej. Rośnie także nad Bałtykiem. Odgrywa istotną rolę w formowaniu wydm w pierwszym etapie ich powstawania. Przystosowaniem do warunków siedliskowych jest m.in. odporność na zawiewanie przez wiatr i wykorzystywanie pędzonych przez wiatr ziaren piasku do zapylenia. Roślina może być uprawiana i spożywana jako warzywo. Na dalekiej północy jest wykorzystywana jako roślina pokarmowa – Inuici mieszają drobno siekane liście honkenii z tłuszczem reniferów i jagodami.

20 lipca edytuj

Gdy dziesięć lat po śmierci żony zmarło również dwoje ich dzieci, Aleksandr Wadkowski zdecydował się wstąpić do monasteru. W 1898 roku objął najwyższy urząd w ówczesnym Rosyjskim Kościele Prawosławnym – katedrę petersburską i ładoską. Jako metropolita Antoni zaangażował się w działalność dobroczynną: odwiedzał więźniów i przewodniczył organizacji wspierającej niewidomych. Na cele dobroczynne przekazywał miesięcznie 27 tys. rubli z 29 tys. wynagrodzenia, jakie otrzymywał. Zrezygnował z urządzania tradycyjnych przyjęć, natomiast wspierał finansowo miejskie duchowieństwo, budowę cerkwi i klasztorów. Był prekursorem wprowadzenia w cerkwiach oświetlenia elektrycznego. Konsekwentnie sprzeciwiał się aktywności politycznej prawosławnego duchowieństwa, w tym wybieraniu duchownych na deputowanych do Dumy Państwowej. W związku z tym oskarżany był przez organizacje czarnosecinne o liberalizm. Z kolei ruchy tzw. odnowicielskie powoływały się na jego osobę jako na swojego inspiratora.

21 lipca edytuj

Nazwa spaghetti western została użyta po raz pierwszy przez krytyków filmowych i była traktowana jako pogardliwe określenie westernów włoskich. Przełomem w historii podgatunku stał się film Za garść dolarów. Spaghetti westerny były produkowane przy wykorzystaniu zwykle niskiego budżetu, z udziałem aktorów europejskich oraz latynoskich i kilku amerykańskich. Cechowały się wysoką brutalnością, nihilizmem moralnym i czarnym humorem. Odnosiły sukcesy w kraju, jednak w ojczyźnie filmów kowbojskich – Stanach Zjednoczonych, były początkowo bez wyjątku przyjmowane negatywnie. Niektóre z filmów zrehabilitowano jako dzieła wyróżniające się wizją artystyczną. Dwa z nich (Dobry, zły i brzydki oraz Pewnego razu na Dzikim Zachodzie) uważane są za arcydzieła światowego kina. Do głównych przedstawicieli nurtu zalicza się Sergia Leone i Sergia Corbucciego. Do dokonań spaghetti westernów nawiązywała między innymi twórczość Clinta Eastwooda, Quentina Tarantino i Roberta Rodrigueza.

22 lipca edytuj

Kontynuacją gier komputerowych Soldiers: Ludzie Honoru oraz Faces of War: Oblicza Wojny jest Men of War. Gra została stworzona przez ukraińskie studio Best Way i wydana w 2008 roku przez 1C. W Men of War gracz kieruje niewielką grupą żołnierzy alianckich, niemieckich lub radzieckich, których zadaniem jest dokonywanie operacji bojowych na tyłach wroga. Graczowi przeciwstawiają się przeważające siły przeciwnika. Gra została pozytywnie przyjęta przez krytyków, osiągając średnią ocen wynoszącą 79% według agregatora GameRankings. Chwalono silnik fizyczny gry, który umożliwia wyświetlanie realistycznych wybuchów i uszkodzeń pojazdów, natomiast krytykowano wysoki poziom trudności i udźwiękowienie. Gra została rozszerzona przez trzy dodatki: Karmazynowy Przypływ, Oddział Szturmowy oraz Wietnam.

23 lipca edytuj

Pierwszymi i zarazem jedynymi okrętami całkowicie zaprojektowanymi i zbudowanymi w Polsce w okresie II Rzeczypospolitej były trałowce typu Jaskółka, potocznie nazywane „ptaszkami”. Zostały wybudowane w dwóch seriach: cztery w latach 1933–1935 i dwa kolejne w latach 1937–1939. Od samego początku budowa tak dużych okrętów natrafiła na wiele trudności i rozpoczęła się, gdy zgromadzono blachy do budowy kadłubów. Od podstaw zorganizowano także biuro konstrukcyjne. Trałowce otrzymały nazwy: Jaskółka, Mewa, Czajka, Rybitwa oraz Czapla i Żuraw. Po wejściu do służby trałowców pierwszej serii kierownictwo marynarki wojennej podjęło decyzję o wznowieniu działalności Dywizjonu Minowców. 1 września 1939 w składzie dywizjonu znalazły się również trałowce drugiej serii, jednak nie osiągnęły pełnej sprawności bojowej. ORP Jaskółka i ORP Czapla zostały zatopione 14 września 1939 roku przez samoloty Luftwaffe. Cztery jednostki, które przetrwały kampanię wrześniową służyły w Kriegsmarine, a po wojnie powróciły do marynarki wojennej PRL.

24 lipca edytuj

17 lipca 1944 roku w czasie załadunku na statek transportowy amunicji przeznaczonej do działań na Pacyfiku doszło do eksplozji. W wyniku katastrofy w Port Chicago śmierć poniosło 320 osób, a 390 zostało rannych. Większość zabitych i rannych stanowili czarnoskórzy marynarze z poboru. Podczas śledztwa rozważano wszelkie możliwe przyczyny wybuchu, lecz nie wspomniano o tym, że marynarze nie przeszli przeszkolenia dotyczącego obchodzenia się z materiałami wybuchowymi. Miesiąc po katastrofie, wobec braku poprawy warunków bezpieczeństwa, wielu odmówiło pracy. Pięćdziesięciu z nich oskarżono o bunt i skazano na kary więzienia. W czasie procesu i po jego zakończeniu kwestionowano rzetelność postępowania sądu wojennego. Szerokie nagłośnienie sprawy sprawiło, że stała się ona cause célèbre. Ten i inne procesy o podłożu rasowym zapoczątkowały proces desegregacji. W 1994 roku na miejscu katastrofy postawiono pomnik.

25 lipca edytuj

Zawiera fragmenty Listu do Rzymian i czytelny jest tylko z jednej strony. Kodeks 0220 jest cytowany w krytycznych wydaniach tekstu Nowego Testamentu, 27. wydanie Nestle-Alanda (NA27) różni się odeń w dwóch miejscach. Oryginalna karta kodeksu miała rozmiary 12 na 15 cm. Tekst pisany był jedną kolumną na stronę, 24 linijki w kolumnie (zachowało się 14 linijek). Litery są niewielkie, pismo jest ciągłe, bez przerw między wyrazami. Rękopis sporządzony został przez doświadczonego kopistę. Grecki tekst rękopisu jest zgodny z aleksandryjską tradycją tekstualną. Kurt Aland określił go jako strict text, co oznacza, że wykazuje wysoki stopień wierności oryginałowi i zaklasyfikował do kategorii I. Kodeks 0220 jest obecnie przechowywany w prywatnej kolekcji Martina Schøyena w Oslo.

26 lipca edytuj

Wynalezienie teleskopu sprawiło, że astronomia była w stanie przekształcić się w nowoczesną naukę. Jedną z najstarszych dziedzin astronomii jest pomiar położenia ciał niebieskich. Historycznie dokładna znajomość położenia Słońca, Księżyca, planet i gwiazd miała zasadnicze znaczenie w astronawigacji i przy tworzeniu kalendarzy. Obecnie pojęcie profesjonalnej astronomii jest niemal tożsame z pojęciem astrofizyki. Do wielu ważnych odkryć przyczynili się astronomowie-amatorzy. Głównym źródłem informacji o ciałach niebieskich są obserwacje promieniowania elektromagnetycznego. Obrazy pierwotnie były sporządzane ręcznie. Współczesne obserwacje rejestrowane są detektory elektroniczne, a zapisywane cyfrowo. Astrofizycy badają również cząstki docierające z kosmosu. W 1990 roku Aleksander Wolszczan odkrył pierwsze trzy planety pozasłoneczne. Choć astronomia dokonała olbrzymiego postępu w zrozumieniu natury Wszechświata, to jednak ważne pytania nadal pozostają bez odpowiedzi, np. czy istnieje inne życie we Wszechświecie.

27 lipca edytuj

Rodziną wysokopodłogowych autobusów klasy mini produkowanych przez zakłady Autosan i Autosan-Bussan Sp. z o.o. w Sanoku był Autosan H6. Pojazd był produkowany w wersji miejskiej, regionalnej, towos, furgon i jako więźniarka. Na podstawie wersji regionalnej powstały autobusy szkolne. Konstrukcja została oparta na podwoziu lekkiej ciężarówki – Star 742. Ciężarowe pochodzenie konstrukcji wymusiło zastosowanie wysokiej płyty podłogowej oraz rozwiązań stosowanych w ciężarówkach. Z drugiej strony pozwoliło na obniżenie kosztów konstrukcji oraz pośrednio obniżyło koszty eksploatacji. Autobus jest dwuosiowy: przednia oś jest skrętna, tylna – napędowa. Nadwozie posiadało jedne dwuskrzydłowe drzwi dla pasażerów w układzie 0–2–0. Obecność silnika z prawej strony kierowcy spowodowała, że zastosowano dodatkowe drzwi dla kierowcy z lewej strony pojazdu. Wnętrze w prototypach posiadało klasyczny układ siedzeń 2+2. W kolejnych wersjach nadwozie stawało się coraz bardziej zaokrąglone. Produkcję Autosanów H6 zakończono w 2000 roku.

28 lipca edytuj

Jedną z bohaterek powieści Michaiła Bułhakowa Mistrz i Małgorzata jest Hella. Jest to kobieta-wampir, należąca do świty Wolanda. Hella była wiedźmą o rudych włosach i zielonych oczach, miała czerwoną bliznę na szyi. W powieści najczęściej występowała naga. W scenach, gdy usługiwała Wolandowi, była ubrana tylko w koronkowy fartuszek, natomiast w opisie przedstawienia, urządzonego przez Korowiowa i Behemota, miała na sobie długą suknię. Hella kilka razy pojawiła się na kartach powieści, m.in. spowodowała przemianę Warionuchy w wampira, usiłowała zamordować Rimskiego, odgrywała rolę pokojówki Wolanda oraz usługiwała Szatanowi i Małgorzacie. Imię bohaterki Bułhakow zaczerpnął z tradycji greckiej, a pierwowzorem tej postaci była prawdopodobnie szwagierka Bułhakowa – Olga Bokszanska.

29 lipca edytuj

17 listopada 2010 roku na Madagaskarze zostało przeprowadzone referendum konstytucyjne. Kilkakrotnie przekładane głosowanie odbyło się 20 miesięcy po przejęciu władzy przez Andry'ego Rajoelinę i miało być pierwszym z kroków na drodze do wyjścia kraju z kryzysu politycznego. Organizacja referendum nastąpiła jednak bez porozumienia z głównymi siłami opozycyjnymi i spotkała się z krytyką ze strony społeczności międzynarodowej. Ponad 74% głosujących poparło projekt nowej konstytucji. Weszła ona w życie 11 grudnia 2010 roku, ustanawiając IV Republikę Madagaskaru.

30 lipca edytuj

Zasiedla różnorodne siedliska, zwłaszcza niezarybione zbiorniki z czystą wodą stojącą i gęstą roślinnością. Spotykana jest także w pobliskich lasach. Traszka grzebieniasta rozmnaża się w wodzie. Samiec przed przekazaniem wybrance spermatoforu wykonuje taniec godowy. Samica składa jaja zawijając je w liście roślin wodnych. Z jaj wylęgają się kijanki, które polują w toni wodnej, po czym ulegają przeobrażeniu. Na początek życia przypada największa śmiertelność traszek. W niewoli płaz dożywa 25 (samce) lub 27 lat (samice). Natomiast w środowisku naturalnym żyją maksymalnie 13–15 lat, lecz większość ginie po zaledwie 6 latach życia. Od lat rejestruje się zmniejszanie liczebności gatunku. Do najważniejszych zagrożeń należy utrata siedlisk związana z przekształcaniem środowiska naturalnego. W celu ochrony tego gatunku podejmowane są różnorodne działania, w wielu krajach objęty jest on także ochroną prawną.

31 lipca edytuj

Od 960 do 1279 roku, po okresie Pięciu Dynastii i Dziesięciu Królestw, a przed panowaniem dynastii Yuan w Chinach, panowała dynastia Song. Był to pierwszy rząd na świecie, który emitował pieniądz papierowy i pierwszy rząd chiński, który ustanowił stałą marynarkę wojenną. Za czasów tej dynastii po raz pierwszy użyto prochu strzelniczego, jak również odróżniono północ prawdziwą od magnetycznej. Panowanie dynastii Song dzieli się na dwa okresy: Północną i Południową dynastię Song. Stolicą Północnej dynastii było miasto Bianjing (dzis. Kaifeng), a państwo to kontrolowało większość terenów Chin właściwych. Południowa dynastia Song to okres po utracie kontroli nad północnymi Chinami na rzecz dynastii Jin. Dwór cesarski przeniósł się wówczas na południe od Jangcy i założył stolicę w Lin'an (dziś Hangzhou). Choć dynastia utraciła kontrolę nad kolebką cywilizacji chińskiej w dolinie Rzeki Żółtej, nie podcięło to korzeni songowskiej ekonomii, ponieważ południowa dynastia kontrolowała 60% populacji Chin i większość najżyźniejszych ziem.