Wikiprojekt:Rocznice/przegląd/styczeń


Rocznice


1 stycznia 2022
1 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Eufrozyna, Mieszko i Odyseusz; Nowy Rok; dzień niepodległości Brunei i Haiti
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1782 – zmarł niemiecki kompozytor i organista Johann Christian Bach, członek muzycznej rodziny Bachów, zwany „Bachem mediolańskim” lub „londyńskim”; najmłodszy z synów Johanna Sebastiana Bacha (dzięki uprzejmości Naxos wysłuchaj allegro z symfonii g-moll op. 6 nr 6)
- 1907 – urodził się polityk ZSRR Leonid Breżniew (na fotografii) – od 1964 r. Sekretarz Generalny KC KPZR (po obaleniu Nikity Chruszczowa), de facto – a od 1977 r. również de iure – przywódca ZSRR; okres jego rządów bywa określany mianem „epoki zastoju”
- 1912 – urodził się Kim Philby, brytyjski szpieg, współpracownik wywiadu radzieckiego
- 1922 – urodził się Andrzej Hiolski, polski śpiewak operowy, baryton
- 1977 – czechosłowaccy intelektualiści opublikowali manifest Karta 77, w którym domagali się przestrzegania praw człowieka przez komunistyczne władze
- 1992 – prawa miejskie otrzymały Wojkowice (w latach 1977–1991 dzielnica Będzina) i Rydułtowy (w latach 1975–1991 dzielnica Wodzisławia Śląskiego)
- 2002 – wprowadzenie waluty euro w większości krajów Unii Europejskiej


3 stycznia 2022
3 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Danuta, Genowefa i Zdzisława
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1892 – urodził się brytyjski filolog i prozaik J.R.R. Tolkien (na fotografii), autor licznych prac naukowych dotyczących głównie literatury staroangielskiej oraz osadzonych w mityczno-fantastycznym świecie Śródziemia powieści Hobbit i Władca Pierścieni, jeden z prekursorów literackiego gatunku fantasy; wraz z m.in. Clive'em Staplesem Lewisem i Charlesem Williamsem członek Inklingów – nieformalnej grupy skupiającej oksfordzkich intelektualistów
- 1897 – urodziła się Pola Negri, polska aktorka filmowa i teatralna, międzynarodowa gwiazda kina niemego
- 1947 – urodził się polski kompozytor, wokalista i multiinstrumentalista Seweryn Krajewski, członek zespołu Czerwone Gitary
- 1952 – urodziła się Esperanza Aguirre, hiszpańska polityk i prawniczka, była minister edukacji, przewodnicząca Senatu i prezydent Wspólnoty Madrytu
- 1987 – Aretha Franklin (na fotografii) jako pierwsza kobieta została wprowadzona do Rock and Roll Hall of Fame w Cleveland w stanie Ohio
- 1992 – władze Serbii i Czarnogóry ogłosiły utworzenie tzw. trzeciej Jugosławii
- 2012 – Christopher Loeak został wybrany przez parlament na urząd prezydenta Wysp Marshalla


5 stycznia 2022
5 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Amelia, Edward i Szymon
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1477 – w bitwie pod Nancy, ostatnim starciu wojny szwajcarsko-burgundzkiej zginął książę Burgundii Karol Zuchwały; nie pozostawił męskiego potomka, co doprowadziło do upadku władztwa książąt burgundzkich, główną jego część – Księstwo Burgundii – król Ludwik XI przyłączył do Francji, a kraje niderlandzkie i Hrabstwo Burgundii (Franche-Comté) ostatecznie przeszły w ręce Habsburgów
- 1762 – zmarła rosyjska monarchini, cesarzowa Elżbieta Romanowa; jej śmierć ocaliła rządzone przez Fryderyka II Prusy, pobite przez Rosjan w wojnie siedmioletniej; następca Elżbiety Piotr III Romanow nakazał natychmiastowy odwrót swoich wojsk, a nawet przekazał część oddziałów pod dowództwo Fryderyka (spowodowało to niespodziewany zwrot w przebiegu wojny, tzw. cud domu brandenburskiego)
- 1867 – urodził się Stanisław Puchalski (na fotografii), polski dowódca wojskowy, Feldmarschalleutnant Armii Austro-Węgier, komendant Legionów Polskich, generał Wojska Polskiego
- 1927 – w gdyńskim porcie odbyło się uroczyste podniesienie bandery na „pierwszym francuzie”
- 1932 – urodził się włoski semiotyk, estetyk, filozof, powieściopisarz, eseista i felietonista Umberto Eco (Imię róży, Wahadło Foucaulta)
- 1942 – na polecenie Stalina została założona Polska Partia Robotnicza, utworzyli ją polscy komuniści z tzw. Grupy Inicjatywnej przerzuceni z Moskwy drogą powietrzną
- 1972 – prezydent USA Richard Nixon ogłosił rozpoczęcie programu załogowych lotów kosmicznych przy użyciu wahadłowców (na fotografii start promu Columbia)


7 stycznia 2022
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1482 –
Dzwonnik z Notre-Dame Quasimodo został skazany na karę chłosty za próbę porwania Esmeraldy
- 1502 – urodził się Ugo Boncompagni, późniejszy papież Grzegorz XIII, który zlecił reformę ówczesnego kalendarza i w bulli Inter gravissimas ustanowił nowy obowiązujący do dziś
- 1792 – urodził się Henryk Marconi, architekt pochodzenia włoskiego, przedstawiciel historyzmu, projektant wielu pałaców, kościołów i budynków użyteczności publicznej (wybrane dzieła w Warszawie: kościół św. Karola Boromeusza, dworzec Kolei Warszawsko-Wiedeńskiej, Hotel Europejski, pałac Paca)
- 1882 – zmarł polski farmaceuta i przesiębiorca Ignacy Łukasiewicz, wynalazca lampy naftowej; tegoż dnia Ferdinand Kilger, Heinrich Zametzer, Josef Zametzer, Heinrich Schwaiger oraz Alois Zott przeprowadzili pierwsze zimowe wejście na Zugspitze w Alpach Bawarskich, najwyższy szczyt Niemiec
- 1942 – Front wschodni: zakończyła się bitwa pod Moskwą


9 stycznia 2022
9 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Adrian, Alicja i Marcjanna
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1792 – Imperium Osmańskie i Rosja podpisały pokój w Jassach, kończąc wojnę rosyjsko-turecką
- 1797 – generał Jan Henryk Dąbrowski (na obrazie) podpisał umowę z rządem Lombardii o utworzeniu Legionów Polskich
- 1852 – francuski pisarz i polityk Victor Hugo został oficjalnie wydalony z Francji
- 1947 – w ramach denazyfikacji armia USA zniszczyła Ehrentempel
- 1952 – urodził się polski ekonomista Marek Belka, wicepremier i minister finansów w rządach Włodzimierza Cimoszewicza (1997) oraz Leszka Millera (2001-2002, wtedy to wprowadził podatek od dochodów kapitałowych nazywany podatkiem Belki), premier w latach 2004-2005, od 2010 do 2016 prezes Narodowego Banku Polskiego
- 1957 – premier Wielkiej Brytanii Anthony Eden podał się do dymisji w następstwie kryzysu sueskiego
- 1982 – urodziła się księżna Cambridge Katarzyna


11 stycznia 2022
11 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Honorata, Hortensja i Krzesimir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1757 – urodził się francuski uczony i jezuita Louis Bertrand Castel, jeden z największych przeciwników Isaaca Newtona
- 1882 – zmarł pruski naturalista, fizjolog i histolog Theodor Schwann, wraz M.J. Schleidenem twórca teorii komórkowej
- 1892 – powstało amerykańskie przedsiębiorstwo General Electric (logo)
- 1917 – Ignacy Paderewski (na fotografii) przedstawił koncepcję utworzenia Stanów Zjednoczonych Polski
- 1922 – w Toronto, u Leonarda Thompsona, po raz pierwszy zastosowano insulinę w leczeniu cukrzycy typu 1
- 1962 – w mieście Polarnyj doszło do wywołanej pożarem eksplozji 11 torped na okręcie podwodnym dalekiego zasięgu z napędem diesel-elektrycznym B-37, która uszkodziła też znajdujący się obok okręt podwodny S-350
- 1992 – zmarł Edward Jancarz, polski żużlowiec, wielokrotny reprezentant Polski


13 stycznia 2022
13 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Hilary, Remigiusz i Weronika
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 532 – w Konstantynopolu wybuchło powstanie Nika w odpowiedzi na brak zgody cesarza Justyniana I na zmniejszenie podatków, ukrócenie nadużyć i usunięcie skorumpowanych urzędników
- 1812 – urodził się Teodor Tripplin, doktor medycyny, podróżnik, pisarz i powstaniec listopadowy
- 1932 – zakończył się polityczny proces sądowy przywódców Centrolewu
- 1937 – oblatano pierwszy prototyp brytyjskiego samolotu myśliwskiego Fairey Fulmar
- 1947 – urodził się Jacek Majchrowski (na fotografii), polski prawnik, historyk doktryn politycznych i prawnych, samorządowiec, prezydent Krakowa
- 1982 – tuż po starcie lotu Air Florida 90 Boeing 737 uderzył o ziemię, w wyniku czego zginęło 78 osób
- 2012 – u wybrzeży wyspy Giglio zatonął włoski statek wycieczkowy Costa Concordia (na fotografii), w wyniku czego zginęły 32 osoby, a 64 zostały ranne


15 stycznia 2022
15 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Eligiusz, Ida i Paweł
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1462 – egzekucja mieszczan skazanych w procesie po zabójstwie starosty Andrzeja Tęczyńskiego stałą się inspiracją do powstania okolicznościowego wiersza, który stanowi cenny zabytek polskiego piśmiennictwa
- 1582 – podpisano rozejm w Jamie Zapolskim, kończący wojnę polsko-rosyjską
- 1622 – urodził się Molier (na portrecie), pisarz i aktor francuski
- 1882 – urodził się polski filozof i socjolog Florian Znaniecki
- 1892 – opublikowano zestaw trzynastu podstawowych zasad gry w koszykówkę
- 1907 – urodził się polski sportowiec Janusz Kusociński
- 1957 – premiera filmu Tron we krwi w reżyserii Akiry Kurosawy z Toshirō Mifune w roli głównej


17 stycznia 2022
17 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Antoni, Rosława i Rościsław
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1562 – królowa regentka Katarzyna Medycejska (na ilustracji) wydała edykt z Saint Germain uznający hugenotów we Francji
- 1732 – urodził się Stanisław August Poniatowski, król Polski, ostatni władca Rzeczypospolitej Obojga Narodów
- 1922 – urodził się Zbigniew Rychlicki, artysta grafik, wydawca, wybitny ilustrator książek dla dzieci
- 1942 – urodził się Muhammad Ali (na fotografii), amerykański bokser, który jako jedyny w historii trzykrotnie zdobył tytuł mistrza świata wszechwag
- 1962 – urodził się kanadyjsko-amerykański aktor komediowy Jim Carrey, znany m.in. z filmów Ace Ventura: Psi detektyw, Maska i Głupi i głupszy
- 1982 – zmarł rosyjski prozaik i poeta Warłam Szałamow
- 2012 – rozpoczęło się powstanie Tuaregów, będące pierwszym z serii konfliktów zbrojnych między armią malijską a rebeliantami tuareskimi z MNLA


19 stycznia 2022
19 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Germana, Henryk i Mariusz; Objawienie Pańskie w Kościołach wschodnich
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1807 – urodził się amerykański generał Robert E. Lee (na ilustracji), dowódca wojsk Konfederacji w czasie wojny secesyjnej
- 1912 – urodził się Leonid Kantorowicz (na zdjęciu), rosyjski matematyk, ekonomista pochodzenia żydowskiego, laureat Nagrody Banku Szwecji im. Alfreda Nobla w dziedzinie ekonomii
- 1947 – urodził się polski polityk i ekonomista Leszek Balcerowicz; tegoż dnia odbyły się sfałszowane przez komunistów wybory do Sejmu Ustawodawczego
- 1962 – francuski liniowiec pasażerski SS France wyruszył w pierwszą podróż z pasażerami na Wyspy Kanaryjskie
- 2002 – zmarł Vavá, brazylijski piłkarz, występujący na pozycji napastnika
- 2012 – Departament Sprawiedliwości Stanów Zjednoczonych zamknął serwer plików Megaupload z powodu nagminnego łamania praw autorskich


21 stycznia 2022
21 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Agnieszka, Jarosław i Jarosława; Dzień Babci w Polsce, Brazylii i Bułgarii
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1862 – zmarła czeska prozaiczka Božena Němcová; tegoż dnia powstało niemieckie przedsiębiorstwo Opel, zrazu produkowało maszyny do szycia i rowery
- 1882 – w Imperium Rosyjskim nastąpiło zawiązanie rdzenia żydowskiej organizacji młodzieżowej Bilu
- 1912 – urodził się polski pisarz literatury młodzieżowej Alfred Szklarski
- 1922 – urodził się Telly Savalas (na zdjęciu), amerykański aktor, piosenkarz pochodzenia greckiego
- 1972 – dokonano oblotu amerykańskiego samolotu patrolowego Lockheed S-3 Viking


23 stycznia 2022
23 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Emerencja, Ildefons i Uniemir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1002 – zmarł niemiecki władca Otton III
- 1572 – urodziła się Joanna de Chantal (na ilustracji), francuska zakonnica, święta Kościoła katolickiego
- 1832 – urodził się francuski malarz Édouard Manet (Śniadanie na trawie)
- 1862 – urodził się niemiecki matematyk David Hilbert
- 1907 – urodził się Hideki Yukawa, japoński fizyk teoretyczny, laureat Nagrody Nobla
- 1962 – przestał działać satelita meteorologiczny TIROS 3, pierwszy odkrywca huraganów z kosmosu
- 2007 – zmarł polski reportażysta Ryszard Kapuściński (na fotografii)


25 stycznia 2022
25 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Emanuela, Miłosz i Paweł
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1517 – Ołtarz Koronacji Marii trafił do prezbiterium kościoła Mariackiego w Gdańsku
- 1882 – urodziła się Virginia Woolf, angielska pisarka i krytyk literacki
- 1897 – na indeks ksiąg zakazanych trafiła Biblia
- 1912 – urodził się polski prozaik, publicysta i eseista Marian Brandys
- 1922 – kardynał Achille Ratti (na fotografii), ówczesny nuncjusz apostolski w Polsce (późniejszy papież Pius XI), został odznaczony przez Naczelnika Państwa Orderem Orła Białego
- 1952 – w trakcie kadencji zmarł Sveinn Björnsson (na fotografii), pierwszy prezydent Islandii po uzyskaniu przez nią niepodległości
- 1982 – zmarł Michaił Susłow, czołowy ideolog KPZR epoki Breżniewa


27 stycznia 2022
27 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Elwira, Jerzy i Przybysław; Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1667 – zmarł flamandzki matematyk i jezuita Grégoire de Saint-Vincent, którego dzieło Opus geometricum quadraturae circuli sectionum coni znacznie przyczyniło się do rozwoju geometrii analitycznej
- 1697 – w wyniku przypadkowego pożaru doszczętnie spłonął pierwszy angielski trzypokładowy żaglowy okręt wojenny HMS Sovereign of the Seas
- 1832 – urodził się angielski matematyk i pisarz Lewis Carroll (na fotografii), autor Alicji w Krainie Czarów
- 1922 – urodził się Andrzej Trzebiński (na ilustracji), polski poeta, dramaturg, krytyk literacki i publicysta
- 1957 – urodził się amerykański twórca komiksów i powieści graficznych (Sin City, 300) oraz scenarzysta filmowy Frank Miller
- 1972 – zmarła Mahalia Jackson, amerykańska wokalistka, „królowa muzyki gospel”
- 2012 – zmarł Kazimierz Smoleń, główny twórca i wieloletni dyrektor Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau w Oświęcimiu


29 stycznia 2022
29 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Bolesława i Zdzisław
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1402 – król Polski Władysław II Jagiełło poślubił swą drugą żonę Annę Cylejską
- 1477 – zmarł polski biskup i profesor Grzegorz z Sanoka, pierwszy przedstawiciel renesansowego humanizmu w Polsce
- 1907 – urodził się Gino Watkins, brytyjski badacz Arktyki i odkrywca, pomysłodawca używanej do dziś trasy lotniczej łączącej Europę z Ameryką
- 1962 – urodziła się polska pisarka Olga Tokarczuk
- 1967 – zmarł Adam Grzymała-Siedlecki (na fotografii), polski krytyk literacki i teatralny, dramatopisarz, tłumacz, prozaik, reżyser
- 2002 – w dorocznym orędziu o stanie państwa prezydent George W. Bush zaliczył Iran, Irak i Koreę Północną do tzw. „osi zła”
- 2012 – otwarto Stadion Narodowy w Warszawie (na fotografii)


31 stycznia 2022
31 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Emma, Jan i Ludwika; dzień niepodległości Nauru
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1862 – amerykański astronom Alvan Graham Clark odkrył białego karła, towarzysza Syriusza
- 1892 – w Holmenkollen rozegrano pierwszy w historii konkurs skoków narciarskich
- 1917 – I wojna światowa: Niemcy ogłosili rozpoczęcie nieograniczonej wojny podwodnej przez U-Booty
- 1942 – wojna na Pacyfiku: zwycięstwem Japończyków zakończyła się bitwa o Malaje
- 1942 – Endlösung: Estonia stała się pierwszym państwem w Europie, w którym dokonano zgładzenia wszystkich Żydów
- 1952 – prezentacja nowej gamy modeli samochodów marki Ford


2 stycznia 2022
2 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Bazyli, Stefania i Telesfor
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1492 – wojska chrześcijańskie zdobyły Grenadę, ostatni bastion Maurów na Półwyspie Iberyjskim, kończąc tym samym rekonkwistę (ilustracja: kapitulacja Grenady na obrazie pędzla malarza Francisco Pradilla y Ortiz)
- 1752 – urodził się polski komediopisarz, poeta, publicysta, tłumacz, duchowny katolicki Franciszek Zabłocki, sekretarz Towarzystwa do Ksiąg Elementarnych, autor komedii Fircyk w zalotach
- 1862 – urodził się Michał Doliwo-Dobrowolski, rosyjski elektrotechnik, elektryk i wynalazca pochodzenia polskiego (na fotografii)
- 1872 – ukazało się pierwsze wydanie „Kuriera Poznańskiego”
- 1922 – urodził się polski pisarz, krytyk literacki i tłumacz Konstanty Jeleński
- 1972 – urodził się polski lekkoatleta, płotkarz Paweł Januszewski, złoty medalista mistrzostw Europy 1998


4 stycznia 2022
4 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Aniela, Benedykta i Dobromir; dzień niepodległości Mjanmy
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1752 – zmarł Gabriel Cramer, szwajcarski matematyk i fizyk
- 1847 – Samuel Colt (na ilustracji) sprzedał amerykańskiemu rządowi pierwszą partię rewolwerów własnej konstrukcji
- 1877 – Henry Morton Stanley, kontynuujący badania Konga i Nilu po śmierci Davida Livingstone’a, dotarł do rozległych wodospadów, które zostały nazwane jego imieniem
- 1927 – masowiec SS Wilno jako pierwszy polski statek wszedł do portu w Gdyni
- 1947 – ukazało się pierwsze wydanie niemieckiego tygodnika „Der Spiegel” (logo)
- 1967 – zmarł Donald Campbell, brytyjski wielokrotny rekordzista prędkości na lądzie i wodzie
- 2007 – Nancy Pelosi została pierwszą w historii kobietą-spikerem Izby Reprezentantów USA


6 stycznia 2022
6 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Baltazar, Kacper i Melchior; Wigilia Bożego Narodzenia w Kościołach wschodnich; Objawienie Pańskie w Kościele zachodnim; Irlandczycy obchodzą Małe Boże Narodzenie
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1412 – urodziła się (data prawdopodobna) Joanna d’Arc, francuska patriotka, bohaterka narodowa z okresu wojny stuletniej, święta Kościoła katolickiego
- 1822 – urodził się niemiecki kupiec, łowca przygód i archeolog-amator Heinrich Schliemann (na rysunku), odkrywca Troi, Myken i Tyrynsu
- 1852 – zmarł Louis Braille, francuski pedagog, twórca alfabetu dla niewidomych
- 1872 – urodził się rosyjski pianista i kompozytor Aleksandr Skriabin, przedstawiciel ekspresjonizmu w muzyce (posłuchaj etiudy dis-moll op. 8 nr 12)
- 1912 – Alfred Wegener przedstawił swoją teorię dotyczącą wędrówki kontynentów
- 1992 – prezydent Gruzji Zwiad Gamsachurdia został obalony w wyniku puczu przeprowadzonego przez paramilitarną organizację Mchedrioni


8 stycznia 2022
8 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Heladia, Mścisław i Seweryn
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1337 – zmarł włoski malarz i architekt Giotto di Bondone, współtwórca fresków w asyskiej Bazylice św. Franciszka (na ilustracji „Kazanie do ptaków”)
- 1642 – zmarł Galileo Galilei (Galileusz), włoski astronom, astrolog, fizyk i filozof
- 1942 – urodził się brytyjski fizyk teoretyk Stephen Hawking (na fotografii podczas wykładu)
- 1947 – urodził się brytyjski piosenkarz, kompozytor i autor tekstów David Bowie, uznany za jednego z najważniejszych artystów w historii muzyki. Był główną postacią w muzyce popularnej przez ponad cztery dekady; tegoż dnia zmarł polski generał Tadeusz Kutrzeba, dowódca Armii „Poznań” podczas kampanii wrześniowej
- 1967 – pod kołami pociągu zginął aktor Zbigniew Cybulski, odtwórca głównej roli w filmach Popiół i diament i Rękopis znaleziony w Saragossie
- 2007 – na kongresie Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego w Seattle ogłoszono odkrycie pierwszego przypadku potrójnego kwazara, LBQS 1429-008


10 stycznia 2022
10 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Anna, Dobrosław i Wilhelm
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 49 p.n.e. – Gajusz Juliusz Cezar przekroczył rzekę Rubikon, czym doprowadził do wybuchu wojny domowej, wtedy również wypowiedział słowa alea iacta est
- 1862 – zmarł Samuel Colt (na portrecie), amerykański konstruktor broni
- 1892 – urodził się polski pisarz, dziennikarz, reportażysta Melchior Wańkowicz
- 1937 – urodziła się Natalia Piekarska-Poneta, polska pisarka i działaczka społeczna, działaczka podziemia w okresie stalinowskim
- 1957 – zmarła chilijska poetka i dyplomatka Gabriela Mistral, laureatka Nagrody Nobla; tegoż dnia sformowano Wojskową Słuźbę Wewnętrzną
- 2007 – w Gwinei rozpoczął się strajk generalny sprzeciwiający się dalszym rządom Lansana Conté


12 stycznia 2022
12 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Arkadiusz, Cezaria i Tacjana
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1907 – urodził się radziecki inżynier Siergiej Korolow, konstruktor pocisków balistycznych, rakiet i statków kosmicznych
- 1932 – Hattie Caraway jako pierwsza kobieta zdobyła mandat senatora USA
- 1942 – urodził się Michel Mayor, szwajcarski astronom, współodkrywca Dimidium, pierwszej znanej planety pozasłonecznej, krążącej dookoła gwiazdy podobnej do Słońca; tegoż dnia zakończyła się likwidacja cygańskiego obozu w łódzkim getcie, w którym osadzono około 5000 Romów i Sinti pochodzących z Burgenland
- 1952 – rozpoczęła się odbudowa kościoła św. Marcina w Bremie, mocno zniszczonego w wyniku działań wojennych w 1944
- 1957 – urodziła się Anna Fotyga (na zdjęciu), polska polityk i ekonomistka, była minister spraw zagranicznych
- 1967 – zmarł James Bedford, profesor psychologii na University of California, pierwsza osoba której ciało po stwierdzeniu zgonu zostało poddane krioprezerwacji


14 stycznia 2022
14 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Feliks, Krystiana i Nina; Nowy Rok według kalendarza juliańskiego
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1742 – zmarł angielski astronom, geofizyk, matematyk, meteorolog, fizyk i demograf Edmond Halley, autor rozprawy o sposobie obliczania składek emerytalnych przez towarzystwa ubezpieczeniowe
- 1797 – wojny napoleońskie: armia francuska pod dowództwem Napoleona Bonaparte rozgromiła w bitwie pod Rovoli wojska austriackie
- 1942 – urodził się polski kompozytor, wokalista i gitarzysta Krzysztof Klenczon
- 1947 – urodziła się polska piosenkarka i pedagog muzyczny Krystyna Prońko (na zdjęciu)
- 1952 – w telewizji NBC zadebiutował program Today, pierwszy na świecie magazyn telewizji śniadaniowej
- 1967 – rozpoczął się ruch hippisowski
- 2012 – w Macedonii doszło do starć na tle etnicznym


16 stycznia 2022
16 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Otto, Włodzimira i Włodzimir
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1547 – Iwan IV (na ilustracji) został koronowany na cara
- 1707 – szkocki parlament ratyfikował Akt Unii, otwierając drogę do utworzenia Wielkiej Brytanii
- 1917 – próba zawarcia sojuszu niemiecko-meksykańskiego w I wojnie światowej (Telegram Zimmermanna)
- 1922 – zmarł francuski meteorolog i matematyk Henri Brocard
- 1932 – urodziła się Dian Fossey, amerykańska zoolog, prymatolog, badaczka goryli górskich, której życie zostało ukazane w filmie Goryle we mgle
- 1957 – w Liverpoolu otwarto The Cavern Club (na fotografii), kolebkę stylu muzycznego big-beat
- 1987 – urodził się Piotr Żyła, polski skoczek narciarski


18 stycznia 2022
18 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Krystyna, Małgorzata i Monika
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 532 – Belizariusz krwawo stłumił powstanie Nika
- 1882 – urodził się angielski pisarz, dramaturg i eseista Alan Alexander Milne
- 1892 – urodził się amerykański komik filmowy Oliver Hardy, występujący ze Stanem Laurelem w duecie komicznym Flip i Flap (zdjęcie)
- 1902 – w Tygodniku Ilustrowanym ukazał się pierwszy odcinek powieści Chłopi Władysława Reymonta
- 1962 – Francja przedstawiła tzw. drugi plan Foucheta dotyczący integracji krajów zachodnioeuropejskich
- 2002 – zmarła polska wokalistka rockowa Helena Majdaniec


20 stycznia 2022
20 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Fabiana, Fabian i Sebastian
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1877 – urodził się Jean Lhermitte (na zdjęciu), francuski neurolog i psychiatra
- 1892 – urodził się białoruski językoznawca Bronisław Taraszkiewicz (na fotografii), autor pierwszego systemu ortografii języka białoruskiego
- 1912 – założono Szpital Specjalistyczny św. Zofii w Warszawie
- 1922 – urodził się polski prozaik, publicysta, scenarzysta filmowy Janusz Przymanowski
- 1942 – II wojna światowa: odbyła się konferencja w Wannsee, której tematem było praktyczne rozwiązanie kwestii żydowskiej, jak eufemistycznie określano planowane ludobójstwo Żydów
- 1957 – zmarł James Connolly, amerykański lekkoatleta, pierwszy mistrz olimpijski na pierwszych nowożytnych igrzyskach olimpijskich
- 1992 – podczas lotu Air Inter 148 samolot Airbus A320 rozbił się o ziemię


22 stycznia 2022
22 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Dorian, Laura i Wincenty; Dzień Dziadka w Polsce
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1517 – sułtan Selim I Groźny pokonał mameluków w bitwie pod Ar-Rajdanijją
- 1877 – urodził się Bolesław Leśmian (na fotografii), polski poeta, autor erotyków i ballad, płodny twórca neologizmów
- 1957 – w Warszawie został uprowadzony i zamordowany 16-letni Bohdan Piasecki, syn Bolesława Piaseckiego, przewodniczącego stowarzyszenia „PAX”
- 1962 – urodził się polski aktor i piosenkarz Piotr Polk
- 1972 – w Łodzi otwarto Muzeum Polskiej Wojskowej Służby Zdrowia
- 1987 – urodziła się Astrid Jacobsen, norweska biegaczka narciarska
- 2007 – zmarł kapucyn Abbé Pierre (na fotografii)


24 stycznia 2022
24 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Franciszek Salezy, Ksenia i Milena
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1712 – urodził się Fryderyk II Wielki (na portrecie), król Prus
- 1872 – zmarł duchowny anglikański William Webb Ellis, według legendy twórca gry w rugby
- 1917 – położono stępkę pod brytyjski krążownik HMS Dragon, przekazany w 1943 Marynarce Wojennej
- 1942 – wojna na Pacyfiku: taktyczne zwycięstwo USA w bitwie pod Balikpapan
- 1962 – urodzili się: Zbigniew Derdziuk, polityk, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w latach 2009–2015, oraz Andrzej Derdziuk, zakonnik kapucyn, profesor nauk teologicznych
- 2007 – zakończyła się burza lodowa w Ameryce Północnej, w wyniku której śmierć poniosło 87 osób, a setki tysięcy mieszkańców zostało pozbawionych energii elektrycznej


26 stycznia 2022
26 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Paula, Tymoteusz i Tytus; Dzień Australii
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1887 – urodził się luksemburski kolarz szosowy François Faber (na zdjęciu), pierwszy niefrancuski zwycięzca Tour de France
- 1937 – rząd III Rzeszy wydał Ustawę o Wielkim Hamburgu, na mocy której pruskie miasta Altona, Harburg-Wilhelmsburg i Wandsbek oraz hamburski Bergedorf straciły swoją samodzielność i stały się częścią Hamburga z dniem 1 kwietnia 1937
- 1952 – urodził się polski pisarz Eugeniusz Dębski, autor przeszło 100 opowiadań i ponad 20 powieści
- 1962 – wystrzelono bezzałogową sondę kosmiczną Ranger 3, której celem było badanie Księżyca
- 1972 – serbska stewardesa Vesna Vulović przeżyła upadek z wysokości 10 160 metrów po tym, jak w samolocie, którym leciała, eksplodowała bomba
- 1982 – wydano Kartę Nauczyciela, ustawę regulującą prawa i obowiązki nauczycieli
- 2012 – Unia Europejska i 22 państwa członkowskie (bez Cypru, Estonii, Niemiec, Holandii i Słowacji) podpisały umowę ACTA


28 stycznia 2022
28 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Julian, Olimpia i Tomasz
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:
- 1457 – urodził się Henryk VII Tudor, król Anglii i lord Irlandii, ojciec Henryka VIII, dziad Marii Krwawej, Elżbiety Wielkiej i Marii Stuart
- 1547 – 9-letni Edward VI został królem Anglii po śmierci ojca, Henryka VIII
- 1687 – zmarł Jan Heweliusz (na portrecie), gdańszczanin, astronom królewski, matematyk, piwowar, drukarz, wynalazca peryskopu
- 1887 – urodził się światowej sławy pianista Artur Rubinstein; tegoż dnia rozpoczęła się budowa Wieży Eiffla
- 1912 – urodził się amerykański malarz Jackson Pollock, przedstawiciel ekspresjonizmu abstrakcyjnego
- 2002 – zmarła szwedzka pisarka Astrid Lindgren, autorka utworów dla dzieci (m.in. Dzieci z Bullerbyn, Bracia Lwie Serce, Ronja, córka zbójnika, cykl o Pippi Långstrump), laureatka Right Livelihood Award


30 stycznia 2022
30 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Bronisław, Maciej i Martyna
Okrągłe, dziesięcioletnie rocznice:
- 1882 – urodził się amerykański polityk Franklin Delano Roosevelt, 32. prezydent Stanów Zjednoczonych
- 1902 – Wielka Brytania i Japonia podpisały traktat dotyczący uznania priorytetów i neutralności w razie konfliku w Chinach lub Korei
- 1912 – powstała Komunistyczna Partia Związku Radzieckiego
- 1922 – w Mińsku został założony Instytut Kultury Białoruskiej, później przekształcony w Narodową Akademię Nauk
- 1932 – Aldous Huxley wydał powieść Nowy wspaniały świat
- 1972 – w północnoirlandzkim Derry brytyjscy żołnierze zastrzelili 14 uczestników pokojowego marszu („krwawa niedziela”)
- 1992 – 10 byłych republik radzieckich zostało przyjętych do KBWE